wyrażonych przyczyn okazujących, że jest kościołowi użyteczną i gdy nie nastąpi zezwolenie osób, którym na tém zależy. Wtedy uawet pozwala w sądzie ziemskim taką umowę unieważnić. „Ale ad vitae tempora possesores używanie dawać mogą, citra tamen praejudicium et derogationem onerum onym według prawa incumbentium.“ Co się ma rozumieć i o dobrach greckich władyków i monasterów (Vol. II fol. 1221 tit. O dobrach kościelnych). Rpta uważając własność kościelną za nietykalną, summy i srebra z niektórych kościołów wzięte, na niektóre potrzeby ogólne, r. 1659 i 1662 kazała assekurować na dobrach swych (Vol. IV fol. 603 i 850, tit. Assekuracja sreber). — Co do unitów, synod zamojski ogólnie mówi, że dóbr kościel. sprzedawać, obdłużać, lub w inny sposób aljenować nie wolno, pod karą klątwy ipso facto. Ob. jeszcze art. Dzierżawy i art. Archiwa. X. Z. Ch.
Alimenta oznaczają to wszystko, co jest konieczném do przyzwoitego utrzymania życia człowieka, jako to: pokarm, odzież, mieszkanie i t. d. Prawo rzymskie odmawiało prawa do alimentów dzieciom, z kazirodnych i cudzołożnych związków spłodzonym (Authen. Ex complexu, cap. De incestu empt.); ale Kościół poszedł nie za tém prawem, lecz za głosem natury i wymaga, aby dzieci naturalne przez rodziców swoich utrzymywane były dopóty, dopóki same na siebie nie będą mogły zapracować (Extrav. Cum haberet 5 De eo qui duxit in matr.). — Oznaczenie alimentów żonie, z mężem prawnie rozseparowanej, lub w procesie o separację lub nieważność małżeństwa będącej, należy do sądów cywilnych świeckich; a chociaż prawo kanoniczne, stosownie do dawniejszej karności, rozsądzało sprawy małżeńskie nietylko co do związku, ale i co do skutków cywilnych i przepisy, względem oznaczenia alimentów, wydawało, jednak nie kanonów dzisiaj, ale prawa świeckiego o to radzić się trzeba. — Biskupi obowiązani są klerykom ubogim, których bez kanonicznego tytułu wyświęcili, dostarczać alimenta dopoty, dopóki beneficjum nie otrzymają (Cap. Cum secundum. De Praebendis), oraz zapewnić alimenta tym, których za karę pozbawili sądownie beneficjów. — Opaci i przełożeni klasztorów obowiązani są dostarczać alimenta swoim zakonnikom, bo ci są prawdziwemi dziećmi domu i jako tacy mają prawo do korzystania z jego własności, w miarę potrzeb swoich. Nawet w czasie sporu z opatem, zakonnicy powinni otrzymywać od niego nietylko alimenta, ale i fundusz na koszta procesu lite pendente (Cap. Olim. cap. Ex parte. De accusat). X. A. S.
(Z prawa krajowego). Nasze prawo synodalne pomija ten przedmiot. Przytoczymy tu jednak niektóre przepisy z prawa cywilnego, u nas obowiązującego, kapłanom w praktyce przydać się mogące. — Alimenta dostarczane być powinny tylko w stosunku do potrzeb osób, do tychże alimentów prawo mających, i w stosunku do majątku, obowiązanych je dawać. Gdy albo dający, albo pobierający alimenta, do takiego przyjdą stanu, że albo tamten nie będzie w możności dawania, albo ten nie będzie ich całkiem lub w części potrzebował, natenczas zupełne zniesienie, lub też zmniejszenie tego obowiązku żądane być może. Jeżeli osoba do dawania alim. obowiązana, usprawiedliwia, że nie jest w stanie płacenia pensji alimentarnej, wtedy sąd, po rozpatrzeniu stanu rzeczy może jej nakazać, ażeby osobę, której się alim. należą, do siebie na mieszkanie przyjęła, żywiła i utrzymywała (czyli zamieni pieniądze na alim. w naturze). Sąd postanowi również, czy ojciec lub matka, ofiarując przyjąć do swego mieszkania, żywić i utrzymywać dziecię, któremu się alimenta należą, mają
