św. Alfonsa, w przekładzie francuzkim, składa się z 20 tomów w wydaniu paryzkiém 1833—36 r. Do obszerniejszych dzieł jego należą: Theologia moralis, t. 10; Institutio Catechistica; Homo apostolicus, t. 3. W polskim języku mamy Św. Liguorego: Uwielbienie Marji, albo wykład antyfony „Salve Regina” z dodaniem, opisu główniejszych cnót N. P. Marji i modlitw przez niektórych świętych, na cześć Jej napisanych (Warszawa 1849); Modlitwa, najlepszy sposób zbawienia duszy (Wilno 1856); Nawiedzenie Najświętszego Sakramentu i Niepokalanie poczętej N. Marji Panny, na każdy dzień miesiąca (Poznań 1843 i 1858); O ważności modlitwy, w celu wyjednania u Boga wszelkich łask i zbawienia duszy, tłum. przez ks. Mat. Solarskiego (Kraków, 1856); Zegar Męki Pańskiej, czyli rozważania i ubolewania nad cierpieniami Jezusa Chrystusa Boga — człowieka, przełożył X. M. J. Z. K. S. T. (Warszawa 1860). Żywot św. Alfonsa opisywali: Giatini, Vita del B. Alfonsi de Liguori (Rzym 1815); Jeaneard, Vie du B. Alphonse de Liguori (Lowanium 1829; po niemiecku w Ratysbonie 1840). Przez dekret papiezki 7 Lip. 1871 r., św. Alfons uznany jest doktorem Kościoła. (Szm.).
Alfons I, król portugalski, idąc za pojęciami średnich wieków, o źródle i początku władzy, wyrobił sobie papiezkie pozwolenie na przyjęcie korony królewskiej. Jego ojciec Henryk, książę burgundzki, ożenił się z córką Alfonsa VI, króla Leonu i Kastylji i jako posag otrzymał w lenność zachodnią część półwyspu, niedawno na Maurach odzyskaną, pod nazwą hrabstwa Portugalskiego. W 1128 młody Alfons objął sam rządy hrabstwa (jego ojciec um. jeszcze 1112 r.), w zupełnej niezależności od korony kastylskiej. Królem ogłoszony został przez swoich lenników po świetném zwycięztwie, odniesioném w sławnej bitwie pod Ourique (26 Lipca 1139), nad potężném wojskiem Maurów. Sam Alfons utrzymywał, że zjawisko niebieskie ukazało mu się przed bitwą i zaleciło przyjąć godność królewską. Napróżno Kastylja sprzeciwiała się temu wywyższeniu hrabiego Portugalji: Papież Innocenty II przyznał Alfonsowi tytuł królewski r. 1142; w następnym zaś roku, na sejmie w Lamego, arcyb. Bragancji ukoronował go na króla. Alfons uznał się za lennika Stolicy Apostolskiej i zobowiązał się płacić daninę. Portugalja jego mieczem znacznie rozszerzyła swe granice. Alfons przez całe życie był gorliwym obrońcą i opiekunem Kościoła i założył rycerski zakon Aviz w Koimbrze. Um. 1185 r. J. N.
Alfred albo Elfred, przezwany Wielkim, czwarty syn Edelwulfa, wstąpił na tron angielski, po śmierci brata Etelreda, w 871 r. 26 Paźdz. Najazd Normanów zmusił Alfreda do tułactwa, w którém przez sześć miesięcy przebył, przebrany za pasterza. Utrzymując wszakże tajemne stosunki ze swymi stronnikami, rozproszonymi po Anglji, upatrzył Alfred stosowną chwilę, wyszedł z ukrycia, uderzył na Normanów i zwyciężył ich. Pokonany wódz Normanów Guntrum albo Gitro przyjąwszy, wraz z drużyną, religję chrześcjańską, osiadł w Ost-Anglji (Anglji wschodniej); Alfred bowiem pragnął uczynić z najezdzców swych sprzymierzeńców i w połączeniu z nimi walczyć przeciwko mogącym do Anglji wkroczyć nowym nąjezdnikom. Zaprowadziwszy porządek w państwie, Alfred udał się do Rzymu, gdzie ukoronowany został na króla przez Papieża Adrjana II. Alfred dokazał wielkich rzeczy: urządził państwo, wybudował potężną flotę na obronę wybrzeży morskich, rzucił pierwsze podwaliny religijno-
