kard. Borgia, u Ollivier str. 290) i całą Marchję, w czasie najścia tej prowincji przez Jakóba Picinino, kondottiera Alfonsa V króla neapolitańskiego. Powołany do Rzymu (1457), mianowany został wice kanclerzem. Sami nieprzyjaciele jego przyznają, że na tym wysokim urzędzie dobrze się zasłużył Kościołowi. On to swym głosem przeważnie wpływał na obiór Piusa II, Sykstusa IV i Innocentego VIII. Piusowi II, udającemu się na krucjatę, miał towarzyszyć. Wpływ i znaczenie jego rosło z wiekiem. Sykstus IV, zamierzywszy sprzymierzyć wszystkich książąt chrześcjańskich przeciw Turkom, najzdolniejszych kardynałów wyprawił w poselstwie do różnych krajów, między nimi Roderyka do Hiszpanji, w celu pogodzenia Ferdynanda aragońskiego z Henrykiem kastylskim i uśmierzenia domowych niezgód. Wyprawił się w drogę kanclerz w Maju 1472 r. Przyjęty został z największemi honorami. Był w Walencji, stolicy swej biskupiej. Tu przemawiał z ambony do ludu i duchowieństwa, dziękował za dobre przyjęcie i dawał nauki odpowiednie. Poselstwo atoli nie przyniosło pożądanego owocu. Wracając na statkach weneckich, blisko Ostji uległ rozbiciu, w którém wiele osób mu towarzyszących utonęło; zatonęła także znaczna summa pieniędzy, przeznaczona z Hiszpanji dla Papieża. R. 1476 został Roderyk kardynałem biskupem albańskim, a 1479 r. portueńskim. Krewni Sykstusa, używający wielkiego wpływu, a stale nieprzychylni kanclerzowi, nie zdołali go obalić. Z tego już samego faktu można wnosić, iż życie jego musiało być dalekie od zarzucanych mu później zgorszeń, bo tych byłby mu nie przebaczył kardynał la Rovere, zawzięty jego nieprzyjaciel. Pomimo wielu zajęć urzędowych, napisał za czasów Innocentego VIII dzieło: Clypeus defensionis fidei sanctae Romanae Ecclesiae. Wówczas kilku kardynałów zajmowało wybitne stanowisko; przyciągali oni swą wziętością innych i jakoby partje tworzyli. Do tych należał „kardynał Borgjasz, zajęty jedynie myślą wyzwolenia ludu z ciemięztwa panów feudalnych; jeżeli przyjdzie do tjary, można być pewnym, że nie będzie oszczędzał panów trzymających Rzym w niewoli!“ (Audin l. c., t. 1, p. 65). Te słowa dobrze malują jego dążenia i sam powód wyniesienia go na papiestwo. Czasy były smutne w Państwie Kościelném jeszcze za życia Innocentego, a znacznie się pogorszyły po jego śmierci. Innocenty, znając stan rzeczy i pokładając zupełną ufność w kardynale Roderyku, powierzył mu przed śmiercią straż zamku św. Anioła. Tym sposobem, jakoby wskazał swego następcę. Po śmierci Innocentego († 25 Lipca 1492 r.), weszli kardynałowie do konklawe 9 Sier. Było kardynałów 23, a między tymi tylko dwóch innego pochodzenia, t. j. Roderyk Hiszpan i Acosta Portugalczyk. Wszyscy inni byli Włochami. Po dwóch dniach, t. j. 11 Sierp. 1492 r. Roderyk został Papieżem. Zarzucają mu, że drogą świętokupstwa wdarł się na papiestwo. Zarzut ten opiera się na podaniu Burcharda, Infessury i Guicciardiniego. Rozbierzmy je po kolei. W rękopismach Djarjusza Burcharda nie znajduje się wcale ustęp o symonji Aleksandra (Olliv. p. 220), ale przy wydaniu Burcharda, celem uzupełnienia, został wzięty z Infessury. Infessura zaś podał ten fakt tylko ze słyszenia, bo sam nie znajdował się w Rzymie. Nadto, cały ustęp Burcharda czy Infessury, o obiorze Aleksandra, jest błędny, o czém łatwo się przekonać. Burchard (w wydaniu Leibnitza) podaje fałszywą datę obioru Aleksandra, 2 Sierp., kiedy rzeczywiście miało to miejsce 11 t. m. Wylicza sześciu kardynałów, którzy się przekupić dali, a pięciu, którzy stanowczo, niby pozostając w opozycji, odmówili swego
