posługiwał i wysyłał na dwór cesarza Wacława, gdzie młody doktor chlubnie wywiązywał się z poleconego sobie zadania. Za protekcją księcia, Piotr Philargi uzyskał biskupstwo Wicencji, potém Navarry, 1402 r. został arcybiskupem medjolańskim, następnie Innocenty VII przyozdobił go kapeluszem kardynalskim; nakoniec, 26 Czer. 1409 r. przez kardynałów zebranych na soborze w Pizzie, jednozgodnie obrany został Papieżem. Był to mąż wielkich przymiotów duszy, bardzo wstrzemięźliwy i dobroczynny, tak, iż słusznie mógł o sobie powiedzieć: „byłem bogatym biskupem, ubogim kardynałem, a jestem do żebractwa doprowadzonym Papieżem“. Że sobor pizański, pod jego kierunkiem, do żadnego nie doszedł rezultatu, nie jego było winą, gdyż znaczna liczba świeckich monarchów odmówiła mu uznania, obstając ciągle przy Papieżach: Grzegorzu XII i Benedykcie XIII, których sobor pizański odsądził od Stolicy. Szczególnie Władysław, król neapolitański, okazał się zaciętym przeciwnikiem Aleksandra i zbrojną ręką wtargnął do państwa Kościelnego. Z tego niebezpieczeństwa uratował Aleksandra, znający się na sztuce wojennej, kardynał Baltazar Cossa, legat boloński; zyskał jednak przez to wielką przewagę nad Papieżem, a nawet więził go w Bolonji. Um. tam Aleksander 3 Maja 1410, po niecałym roku panowania. Są przypuszczenia, jakkolwiek nie stwierdzone historycznie, że go otruł Cossa, który po nim nastąpił, i jako Jan XXIII smutną sławę zyskał w historji. — Aleksander IV, Roderyk Llançol y Borgia, ur. 1 Stycz. 1431 r., w miasteczku Xativa, djecezji walenckiej (w Hiszpanji), z ojca Godfryda, matki Joanny z Borgiów, siostry Papieża Kaliksta III (ob. Borgia). Nauki pobierał w Walencji, gdzie wuj jego, późniejszy Papież, był arcybiskupem. Po ukończeniu nauk poświęcił się prawnictwu, ale wkrótce porzuciwszy ten zawód, wszedł do wojska. Świetna się doń uśmiechała karjera, bo wuj jego Alfons Borgia, biskup Walencji, kardynał od 1445 r. miał wielkie łaski u króla Arragonji Alfonsa V. Kiedy z powodu zatargów między Arragonją a Florencją i Medjolanem, przybył z wojskiem arragońskiém Roderyk do Włoch, w domu swego wuja poznał Julję Farnese i z nią r. 1450 ożenił się. We Włoszech panowała wówczas gwałtowna zaraza, Roderyk przeto z żoną, matką swej żony Joanną z Caetanich i młodszą siostrą żony Hieronimą Farnese wrócił do rodzinnego kraju i zamieszkał w Walencji. Po pięciu latach pożycia małżeńskiego, Julja umarła, wydawszy na świat czwarte dziecko (Vita di Rodrigo Borgia; Ollivier, Alexandre VI et la Borgia, p. 91). Wuj jego, który r. 1455 został Papieżem, pod imieniem Kaliksta III, powziąwszy wiadomość o smutku Roderyka, dla pocieszenia go, wezwał go do Rzymu. Uległ chętnie temu głosowi, a czworo swych dzieci: Piotra Ludwika, Franciszka, Cezara i Lukrecję, na wychowanie zostawił matce żony, Joannie z Caetanich, która się na mieszkanie przeniosła do Wenecji, mając tam liczne stosunki rodzinne. Pospolicie oskarżają Aleksandra VI o stosunki nieprawe z jedną kobietą i tę powieść bajeczną odnoszą do czasów jego pobytu w Wenecji. Oskarżenia te, jak mało mają podstawy, choćby z tego można się przekonać, że je rozgłoszono dopiero znacznie później, po śmierci Papieża, że je rozgłosili pisarze bardzo nieprzyjaźni Aleksandrowi, z nienawiści narodowej, a nadto, że ci pisarze z innych względów nie zasługują na wiarę, a mianowicie: 1) Guicciardini (Storia d'Italia), nieprzychylny Papieżowi (Audin. Hist. de Leon X, 4 edit. t. 2, p. 221), bez skrupułu rzuca potwarze na najznakomitszego Pap. Grzegorza VII (Ollivier, l. c., p. 16—22);
