Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 096.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
86
Akacjusz. — Akceptacja.

i ἀνόμοιος, i zatrzymując wyrażenia niepewne i ogólne, mające wyrażać podobieństwo Syna Bożego z Bogiem Ojcem. Dodał ustnie: że Syn Boży tylko pod względem woli, nie zaś pod względem istoty, jest podobny do Ojca. Z przyczyny tej nauki, Akacjusz oddzielił się od partji anomejczyków, do których dotąd należał. Nakoniec, za cesarza Jowjana r. 363, Akacjusz przyjął symbol nicejski i umarł tegoż roku. Z pomiędzy licznych jego pism, pomiędzy któremi znajdowała się i bjografja Euzebjusza, pozostała jedynie cząstka przeciw Marcelowi z Ancyry. — 2. Akacjusz, patrjarcha konstantynopolitański od r. 471, i prawie takiej sławy jak poprzedni. On to poddał cesarzowi Zenonowi ów nieszczęsny Henetikon r. 482. Tym sposobem rozpoczął walkę z Rzymem, został wyklęty przez Papieża Feliksa III i umarł r. 489. — 3. Akacjusz, bp. Borei w Syrji, zawzięty nieprzyjaciel św. Chryzostoma, przyczynił się wielce do złożenia z biskupstwa tego świętego męża. Powiadają, że bardzo potém tego żałował. Um. r. 432, mając lat 110. Na rok przed śmiercią brał udział w powszechnym soborze w Efezie i odrzucił fałszywą naukę Nestorjusza; a z drugiej strony oskarżał św. Cyrilla o zbytnią gwałtowność. — 4. Akacjusz, bp. Amidy w Mezopotanji, wsławił swe imię przez swą dobroczynność i miłosierdzie. R. 422 wykupił, poświęcając na to skarby swego kościoła, siedm tysięcy więźniów pogańskich, zaopatrzył ich we wszystkie potrzeby i wyprawił do domu. (Haas)X. M. G.

Akatist, Acathistus (hymnus), z greckiego Ἀκάθιστος (od ἀ — bez i καθίζειν — siedzieć), hymn Kościoła greckiego na cześć N. M. Panny; tak nazwany, iż śpiewa się w stojącej postawie. Cztery jego części pojedyńczo śpiewają się w 4 pierwsze soboty wielkiego postu; w piątą zaś (wigilja Zwiastowania N. M. P., według kościoła grec.) cały ak. razem. Ztąd i samo święto Zwiast. N. M. P. zowie się świętem Akatistu. Autorstwo tego hymnu przypisują Jerzemu z Pizydji (ob.) w VII w. Powodem było ocalenie Konstpola od napadu Awarów (ok. r. 626), za przyczyną N. M. P., podczas gdy Herakljusz ces. walczył z Persami. Pochwały, oddawane tu Boga Rodzicy, dowodzą, jak dawną i wielką jest Jej cześć w Kościele. W liturgji słowiańskiej nazywa się ten hymn Akafist. Ob. Corporis Historiae Byzant. Nova Appendix (ed. Fogginius). Romae, 1777, p. 75...

Akcenty, w tekście hebrajskim Pisma św. łączą się ściśle z punktacją samogłoskową (ob.) tego tekstu, pochodzą z tego samego czasu i od tych samych pisarzy. Akcenty są już znakami tonicznemi, już też wskazówką, czy wyrazy czytać należy razem, czy oddzielnie; ztąd dzielą się na a. dzielące i łączące; pierwsze nadto dzielą się jeszcze na większe (imperatores), wielkie (reges), małe (duces) i najmniejsze (comites). Bliżej ob. w gramat. hebrajskich, np. u Gesenjusza. O akcencie w śpiewie, ob. a. Śpiew kościelny.

Akceptacja, Acceptatio, nazywa się akt, przez który przyjmuje kto rzecz sobie ofiarowaną. W prawie kanoniczném wymagana jest akceptacja w kollacji beneficjów, w wyborach na godności kościelne i w obdarowaniu. 1. Kollacja beneficjum dopóty nie jest zupełna (perfecta), dopóki nie zostanie akceptowaną przez tego, komu beneficjum udzielone zostało (C. Si tibi absenti, de Praebend. in VI). Każdy przeto otrzymujący beneficjum wakujące, czy to przez rezygnację prostą (simplex), czy na swą osobę (in favorem), czy przez śmierć, obowiązany jest albo je przyjąć, albo przyjęcia odmówić. Przed akceptacją nie otrzymuje przyszły benefi-