Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 047.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
34
Adam. — Addeusz.

ryk po nim żyjący doprowadził do r. 1380. Wydał ją z kontynuacją Antoni Hall (Oxonii 1719—1722. 2 vol. 8), T. Hog (Londini 1846).

Adam od NŚ. Trójcy, trynitarz, wydał 1783 r. w Warsz. „Zebranie wszystkich redempcji, które prowincja polska zakonu Najśw. Tr. od wykup. niewolników, w krajach tureckich i tatarskich od r. 1688—1783 czyniła”. Cenny materjał dziejowy.

Adama, 1. starożytne miasto na dolinie Siddim, miało niegdyś osobnego króla (Gen. 14, 2). Wraz z Sodomą i Gomorą i całą okolicą ogniem z nieba spuszczonym zniszczone i zalane morzem Martwém (Gen. 19, 25. Os. 11, 8). — 2. Miasto w pokoleniu Neftali (Joz. 19, 26).

Adamici, miała to być sekta, powstała w II w. na łonie gnostycyzmu, ale jej oddzielne istnienie nie jest dostatecznie udowodnione. Jako założyciela tej sekty wymieniają Prodikusa, syna Karpokratesa, w r. 120, i że ich nazwa pochodziła od pierwszego ojca rodu ludzkiego dla tego, że słuchali oni nabożeństwa nago, a wedle innych dla tego, że Adama czcili jako jednego z eonów (ob. Eon). Najstraszniejsza rozpusta była u nich uprawniona. Podobna sekta odżyła na nowo w w. XIV i XV i od swego założyciela Pikarda, rodem z Francji, zwała się pikardami. Rozgałęzili się oni w Hollandji, we Francji i w Niemczech. Ob. Walch Ketzergesch. t. 1, str. 307. Schröckh, Kirchengesch. t. 34, str. 689. — Adamici w Czechach pojawili się w czasie wojen hussyckich, około r. 1421, ale Zyska wytępił ich. Odrzucali oni wszelkie obrzędy, zalecali chodzić nago, uznawali wspólność żon i uprawniali wszelki nierząd, nawet kazirodztwo, w pierwszym stopniu pokrewieństwa. Kiedy r. 1781 Józef II ogłosił wolność wyznań, ta sekta wyszła z ukrycia po trzechwiekowém milczeniu i domagała się praw swobodnej egzystencji, ale siłą stłumiono ich wymagania. W r. 1848 znowu dali znak życia, przesyłając swój adres do cesarza, z prośbą o zezwolenie na ich naukę, zawierającą się w tych głównych punktach: bezwyznaniowość, Bóg żyje w adamitach, wszyscy chrześcjanie wytępieni zostaną przez nieprzyjaciela z Marokko, a pozostaną tylko oni sami i podzielą się ziemią. Zdaje się także, że przeczą nieśmiertelności duszy. Siedliskiem tych odrodzonych na nowo adamitów jest dawny okrąg Chrudzimski, we wschodnich Czechach. W r. 1872 gazety rossyjskie donosiły o pojawieniu się podobnej sekty w południowej Rossji (Hefele).

Adamovius Chryzostom, paulin, wydał w Częstoch. dzieło ascetyczne: Pabulum animae chr. seu medit. triplici perfectionis vitae servientes, 1700; Abecadarium vitae spiritualis, 1648.

Adarsa, wioska w Judei, podług Józefa odległa od Bethoron o 30 stadjów, a podług Euzebjusza w pobliżu Gophna. Tutaj syryjski wódz Nikanor w bitwie z Judaszem Machab. stracił życie (1 Mach. 7, 40).

Addeusz Ś. Addaeus, apostoł syryjski, pierwszy bp. Edessy. Był on z liczby 72 uczniów Chrystusa, wysłany do Abgara, króla Edessy, przez św. Tomasza Apostoła. Nawrócił Abgara i Edesseńczyków i wystawił kościół w Edessie[1]. Um. w Edessie (ok. r. 60) spokojnie, lecz na-

  1. Chronicon Edessenum (dzieło VI w.) opisuje pod r. 202 wielką powódź, podczas której upadł kościół. Wiadomość tę czerpał autor, jak sam powiada, z archiwów edeskich. Być więc bardzo może, iż to był kościół przez św. Addeusza wystawiony.