| Str. | 150 | zam. | w. 5—8: |
,Wicher tylko orze ziemię w brózdy i zagony,
Tuman tylko rzuca ziarno na kąkolu plony‘
LCh.
| » | — | zam. | w. 7 ,Tuman orze ziemię czarną‘ Odk. |
| » | — | » | » 11—16: |
,Indziej porwał pracowniki
Życia bój i ruch,
Indziej porwał myśli, serca i chęci i moce...
— Smętny chodzi duch narodu przez pola sieroce‘. LCh.
| » | — | zam. | w. 14—16: |
,Gdzie serdeczne moce? —
Smętny chodzi duch i płacze
Przez pola sieroce‘ Odk.
| » | — | po w. | 16: |
,O wy, ciche, wy, uśpione
W długą noc i w cień!
Późno słońce wasze wschodzi,
Późno wstaje dzień...
Z waszych siewów — czarne kłosy i gorzkie kołacze,
Nieoschnięte wasze rosy, nieotarte płacze...
Kto wywiedzie pług na łany,
Pieśni puści głos?
Kto posieje złote żniwo
Pod pobrzęki kos?...
Zapomnianej pracy dziale — kto ci odda znoje?
Kto ukocha chleb twój czarny, wody twojej zdroje?...
O, najcięższym z bólów ziemi
Jest — martwoty ból!...
Nieobsiane ludu pole
— Najsmętniejszem z pól...
