Strona:PL JI Kraszewski Listy z zakątka włoskiego from Biesiada Literacka Y 1886 No 24 page 373 part 1.png

grzesznym jako zbytek, ale wymagał koniecznie aby go pochodzenie zagraniczne piętnowało, u nas cośmy nawykli płodami wyrobów obcych żywić się, odziewać, zabawiać, posługiwać we wszystkiém, należałoby pomyśleć o reformie i zaspokojeniu potrzeb własnych siłami własnemi.
 Że to jest najzupełniéj możliwe, nie ulega wątpliwości najmniejszéj, potrzeba tylko ażeby wszechmocna pani moda, tak samo jak niegdyś paryzkiego na każdym strzępku wymagała stempla, zażądała krajowego... jako dowodu dobrego tonu i smaku. Miliony wychodzące z kraju, zubożające nas, pozostałyby w nim, a w dodatku przemysł by się podnieść musiał, i z nim wykształcenie, dobrobyt, oświecenie klasy pracującéj.
 Wielka jest potęga mody; jéj winniśmy może iż wszelka starzyzna, do któréj długo nie przywiązywaliśmy żadnéj prawie ceny, poszukiwaną być zaczęła, zbieraną i studyowaną. Znaleźli się jéj miłośnicy i dziś pamiątki dawne znajdują pomieszczenie i poszanowanie. Na nieszczęście przyszło zamiłowanie starych pamiątek tak późno, że ich dziś zagranicą szukać musimy, bo je wprzódy wykupiono i wywleczono. Z podziwieniem znajdujemy, po muzeach i zbiorach obcych, najszacowniejsze pomniki naszéj przeszłości.
 Lecz powróćmy do dotkniętego wyżéj zadania: starczenia samym sobie.
 Najwięcéj przemysł by zyskał, gdybyśmy starać się o to zaczęli. Surowego materyału do wyrobów wszelkiego rodzaju, prawie bez wyjątku kraj nasz dostarcza łatwo; idzie tylko o przetworzenie go pracą na dzieło użyteczności i kunsztu. Znamię ostatniego najtrudniejszém jest do uzyskania, bo z niém mnóstwo drobnych wiąże się warunków, które tylko trudem i umiejętnością wydobycia ich pozyskać się dają. Kilka gałęzi wszakże przemysłu z kunsztem ściśle związanego, już w latach ostatnich do pewnego stopnia nader się szczęśliwie i obiecująco rozwijać zaczęły, do tych należą rzeźba na drzewie, malowanie na porcelanie, majoliki i t. p.
 W innéj sferze za podźwignięciem się ogrodownictwa, zaczęły się poruszać inne drobne, dotychczas za podrzędne i ko-