rem naszych czasów.
Powiadamy więc — że gimnastyka, dająca ciału moc i zdrowie, powinna być włączona do programu wykształcenia kobiecego, że jest ona pożądaną bardzo i że się spodziewać wolno, iż w dzielniejszych ciałach dzielniejsze téż urabiać się będą dusze. Dość już napatrzyliśmy się czułostkowości. Była ona fałszywą i służyła do usprawiedliwiania błędów, za które odpowiedzialnemi czyniono serca, a które tymczasem miały początek zmysłowy... Nie jesteśmy zaś już dziś materyalistami.
Uczucie prawdziwe, głębokie, proste a szczere, nie będzie się sztucznie zdobiło idealną draperyą; będzie ono miało siłę z otwartą przyłbicą walczyć, cierpiéć i trwać. Pozyskamy „niewiasty mężne“, i moc ich doda im nowego wdzięku, który nową aureolę rzuci im na czoło. Nie będą grały komedyi, nie będą robiły scen dramatycznych; żyć będą, nie ukrywając nic i nic nie zmyślając, uczciwie, dumnie a pięknie...
Czy zaszliśmy już tak daleko? Niestety, nie wiem... Chciałbym tylko i pragnąłbym, aby sport oddał nam tę usługę, aby wypędził blagę i fałsz z życia i aby odrodził kobietę. Nie sam on ma się do tego przyczyniać, gdyż całe wychowanie nowoczesne ku temuż celowi zdąża.
Amerykanki i Angielki piérwsze tu dały przykład; we Francyi sport niewieści zrodził dotychczas tylko jedną... nową komedyę; w Niemczech edukacya kobieca, tak samo jak stanowisko kobiety w rodzinie, nie uległy dotychczas żadnym zmianom, gdyż potrzeba reformy czuć się tam jeszcze nie dała. Rodzina, taka jak jest, uważana jest za dobrą, i ma się dobrze. U nas?.. Obawiam się, aby warstwy arystokratyczne nie posunęły się zbyt daleko w naśladowaniu francuzek, a inne... oby się nie okazały zbyt skłonne do zmiany obyczajów i zwyczajów.
Słyszę tu, że w Warszawie są trzy kobiety — ze stopniem doktorów medycyny!.. Fakt to wymowny. Miałżeby on być wróżbą nowéj jakiéjść epoki? Jeżeli tak, to my, współcześni, ujrzymy zaledwie jéj — Świt.
