Strona:PL Józef Potocki-Notatki myśliwskie z Indyi 104.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

krajowemu Hulman albo Huneman zwana, jest jednem z wielu tysięcy bóstw, którym Hindusi boską cześć oddają. Małpom są poświęcone osobne świątynie w Benares i wszędzie; czy to w dzikim stanie w dżungli, czy w pół oswojonym w pobliżu osad i wiosek, cieszą się małpy szczególnem ze strony krajowych mieszkańców poważaniem. Do niedawna kara śmierci groziła każdemu za zabicie świętego zwierza, biada Europejczykowi, któryby się był poważył rękę nań podnieść. Anglicy przez wzgląd na krajowców przestrzegają nietykalności małpy. Staro indyjskie podanie niesie, że gdy przed wielu tysiącami lat, olbrzym Ravan porwał boginią Sita, małżonkę boga Rania i na wyspę Ceylon się z nią schronił, małpy ujęły się za porwaną boginią, uwolniły ją z niewoli i utworzywszy z ciał swych, pozczepianych ze sobą ogonami, most przez morze, z Ceylonu do Indyi, Sitę napowrót do małżonka przywiodły. Od tej pory datuje się ubóstwianie małp. Im też, według podań Hindusów, zawdzięczają ludzie w Indyach odkrycie smacznego owocu »Mango« zwanego, który rzeczywiście do najlepszych fruktów należy, jakie na świecie spotkać można; niczem ananas, a nawet brzoskwinia w smaku i soczystości ustąpić mu musi. Bombay słynie z najlepszego gatunku mangosów, które tam nieraz wysokiej ceny, kilku rupii za sztukę dochodzą. W pojęciu przeto Hindusów zasługa małpy wielka, niedziw, że im spokojnie dozwalają pola swe i ogrody plondrować i krzywem okiem spoglądają na bezbożnika, który małpę ruszyć się ośmiela. Semnopithecus entellus żyje licznemi stadami w całych Indyach na południe od Gangesu, wyżej na północ się nie trafiają. Prócz tego gatunku, wiele innych rodzajów małp Indye