Strona:PL Eliza Orzeszkowa-Wesoła teorya i smutna praktyka 336.jpeg

ludzie, którzy, ograniczając się piérwszym, wyobrażają sobie, że spełniają zadania i obowiązki trzeciego, co jest wielką omyłką, i tacy, co biorą drugi za pierwszy lub trzeci i, bawiąc się, sądzą, że kochają lub działają. Rzecz w tém, że trzy te działy, posiadając wiele właściwych sobie odrębności i spełniając każdy rolę, jaka mu się przynależy, związane są przecież ze sobą najściślejszą solidarnością.
 Wszyscy tego doświadczają, wszyscy o tém wiedziéć powinni, a jednak, rzadko kto zdaje sobie z tego dokładną sprawę. Ztąd pochodzi to błędne wyobrażenie, wielce pomiędzy ludźmi rozpowszechnione, że jeden z działów tych wymaga wyłącznie serca i opiera się na stronie uczuciowéj, drugi potrzebuje tylko rozumu z zupełném wyłączeniem wszystkiego, co się nazywa uczuciem. Jest to błąd, który sprowadza na ziemię tyle nieszczęść i pociąga za sobą tyle innych błędów, ile bywa łez wylanych i exystencyi ludzkich niedokończonych. Piérwszą bowiem i główną wspólnością trzech działów życia jest to, że wszystkie one wymagają jednostajnego współudziału serca i rozumu. Myśl i uczucie, miłość i rozum, tak samo są potrzebne w poufnéj pogadance dwojga małżonków, toczącéj się przy świetle domowego ogniska, jak śród towarzyskiego zebrania, jeśli to ma pretensyą być czém inném, niż zebraniem papug i kumoszek, co na jedno wychodzi, jak w działalności publicznéj, ku dobru powszechnemu i własnemu przez człowieka peł-