Strona:PL Eliza Orzeszkowa-O kobiecie 140.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

wybranych owych postaci niewieścich, a ujrzymy z łatwością, że były one — wyjątkami, wyjątkami pośród ogółu, jako wyłącznie córy dwu kast, dwu odłamów narodu, posiadających to, co innym niedostępném było. Wszystkie postacie owe matek, córek, żon, niewiast kochających, wiernych, poświęconych, mądrych i miłosiernych, to matki, córki, żony Braminów i Kszatryów, towarzyszki panów ziemi, królów, albo władzców duchowego państwa: kapłanów i anachoretów. Jeżeli kiedy córka Sudrasa wznosi się ku dostojności, zapisującéj imię jéj na kartach poezyi, lub dziejowego podania, dzieje się to nieinaczéj, jak przez wyjątkowe zdarzenia lub z cudownością graniczące przymioty, za pośrednictwem wszechwładnéj świątyni, dzięki kaprysowi lub namiętności książęcéj. Kumarita, ażeby zostać żoną Artakszatryi, musiała wyjść z wrót kościelnych, błysnąć heroiczną czystością i odwagą, otrzymać w umyśle i sercu pana ziemi sankcyą, przez usta kapłańskie, wyczytaną w gwiazdach. Jakiż tu wyjątkowy charakter! co za olśniewająca piękność! jaki zbieg okoliczności przeróżnych, popartych może zręcznością i intrygą! Cóż jednak działo się z ogółem mieszkanek niższych piętr społecznego gmachu? jak żyły, czuły i myślały córy Sudrasów i Wajscyów, najliczniejsza więc część kobiecéj społeczności indyjskiéj? Milczą o tém podania; poezya promienistą pocho-