Strona:PL Eliza Orzeszkowa-O kobiecie 117.jpeg

swój i w nim, wraz z dziećmi swemi i królewskiemi skarbami — spłonęła.
 Wybornym rysem epoki, w któréj najgrubsza pierwotna dzikość mieszała się z objawami względnie wysokiéj już cywilizacyi, jest ostateczne zakończenie podania.
 Asgharta nie została nigdy odbudowaną, lecz Agastya, po powrocie swym, kazał wznieść na cześć Kumarity grobowiec marmurowy, mający kształt niebieskiego sklepienia, a pod sklepieniem tém, ku pomście za śmierć jéj, zarznąć dziesięć tysięcy wojennych jeńców.
 Legendę tę, mającą niewątpliwie historyczną podstawę, tłómaczyć można w sposób dwojaki: Bohaterka jéj przedstawiać się nam może jako uosobienie czystości i wzniosłości uczuć, wtedy już dostępnych kobiecie, albo, jako wzór, wtedy już przez kobietę doświadczanych ambicyi i praktykowanéj intrygi. Albo Kumarita była tak czystych i wyniosłych uczuć, że przekładała śmierć męczeńską nad składanie w świątyni Neri hołdu twórczości natury; albo była ona tak ambitną, iż zamarzyła o dostojeństwie małżonki Artakszatryi, i tak odważną, iż, narażając się na śmierć w ogniu, probowała marzenia te urzeczywistnić, i tak zręczną, iż z próby téj wyszła zwycięzko. Ze względu na pojęcia czasu, wedle których obrzędy, dokonywające się w świątyni Neri, nietylko hańbiącemi nie były,