Strona:PL Eliza Orzeszkowa-O kobiecie 060.jpeg

w otwartych tam dla kobiet: Akademii medycznéj i Szkole pedagogicznéj tak zwanéj szkole Bustużewa.
 Znaczna odległość Petersburga i z podróżą taka połączone koszta pieniężne, stanowią tu najmniejszą z niedogodności. Rzeczą stokroć ważniejszą jest wychodzenie kobiet młodych, niedoświadczonych, a najczęściéj ubogich, ze swojskiego ich otoczenia, wyrywanie się ich niejako z naturalnego gruntu. W mieście ogromném i bardzo drogiém, w otoczeniu obcém, na gruncie nieznanym, walka o byt materyalny, żadnemi stosunkami sympatyi lub [obo]wiązku niewsparta, staje się nadmiernie trudną, jak téż denerwujące walki z niedostatkiem i zawsze prawie z niedostateczném przygotowaniem własném, fatalne wpływy swe wywierać muszą. Taką jest jednak siła popędu w tym kierunku, że znaczna liczba młodych kobiet nieustannie dąży tam, gdzie spełnieniu żądań ich towarzyszy mnóztwo, nieznanych gdzieindziéj, trudności, cierpień i niebezpieczeństw. Lecz opinią publiczną, nietyle jeszcze trudności i cierpienia, co niebezpieczeństwa, do emigracyi tych zrażają. Piśmiennictwo nie zachęca do nich, rodziny uważają je prawie za nieszczęście. Niechęci téj społeczeństwa niepodobna we względzie tym słuszności pewnéj nie przyznać. W ogromnej większości wypadków nie pochodzi ona z zaprzeczania kobiecie praw do wyższéj nauki, z chęci uchylania jéj od niéj, ale z trwogi o tę równowagę moral-