Strona:PL Edward Abramowski-Pisma T.4 194.jpeg

władzę rządzenia ujmą w swoje ręce, to nie poprzestaną wtenczas, tylko na płacy wyższej i krótszym dniu roboczym. Oni zażądają, żeby fabrykanci dzielili się z nimi — wszystkiemi dochodami, żeby mogli tak samo, jak fabrykanci, żyć wygodnie.
 Fabrykanci będą musieli się zgodzić na to, bo robotnicy będą wtenczas największą potęgą i władzę dostaną w swe ręce. Ale na cóż wtedy przyda się fabrykantom prawo posiadania fabryk i majątków, jeżeli z nich zysków ciągnąć nie będą?
 Tak więc — sprawiedliwość i pożytek ogółu wymaga tego, żeby fabryki, ziemia i kopalnie stały się własnością całego narodu.
 Lecz fabryk, kopalń i maszyn dzielić nie można, więc stać się one muszą wspólną własnością robotników.
 Ziemię dzielić można, lecz jeżeli ją podzielimy na małe kawałki i każdemu oddamy je na wyłączną własność, nie będzie można dobrze gospodarstwa rolnego prowadzić i znowu powtórzyć się mogą dzisiejsze klęski i nieurodzaje. Właściciel małego kawałku ziemi nie może używać maszyn rolniczych, które ogromnie ułatwiają pracę: nie może dobrym nawozem użyźniać ziemi, ani za pomocą kanałów osuszać, ani też wprowadzać do gospodarstwa różnych nowszych ulepszeń, ani zasiewać kosztowniejszych roślin i t. d. Nie może robić tego wszystkiego, bo sam jeden nie będzie miał na to pieniędzy i nie podoła własną tylko pracą.
 Właściciel małego kawałka ziemi będzie musiał tak samo jak chłop dzisiejszy po całych dniach pracować, otrzymując z tej ciężkiej pracy bardzo małe dochody.
 Dlatego też będzie o wiele lepsze, żeby ziemia tak samo, jak fabryki i kopalnie, należały do całego narodu pracującego: wtenczas gospodarkę można będzie prowadzić na wielką skalę, ze wszystkiemi ulepszeniami, a przez to praca na roli każdemu rolnikowi da bez porównania więcej.
 Jaki będzie porządek społeczny, ustanowiony przez te prawa robotnicze?
 Fabryki, kopalnie, warsztaty, ziemia, koleje żelazne, parostatki będą własnością całego narodu.
Każdy człowiek zdrowy będzie obowiązkowo pracował od 20 do 45 roku życia, nie więcej jak 3 lub 4 godziny na dobę, w fachu, który sam sobie wybierze.