Tom niniejszy zawiera dwadzieścia sześć mniejszych i większych utworów treści społecznej Abramowskiego, zebranych ze wszystkich epok życia. Wszystkie te prace mają charakter zasadniczych wypowiedzeń się autora i tworzą wskutek tego ważny materjał autobiograficzny. Podział pism, zastosowany przez nas jest nieco sztuczny. Czynimy go ze względu na wygodę czytelnika. Abramowski nie lubił i nie uznawał podziałów, wszędzie starał się być sobą całym. Pisma ekonomiczne, umieszczone na czele tomu, są najwcześniejszemi utworami Abramowskiego. Dwie pierwsze, nieznane młodzieńcze prace odnaleźliśmy idąc za wskazówkami p. K. Pietkiewicza, kolegi lat młodocianych Abramowskiego
Pozostałe prace ekonomiczne oddziela od pierwszych niemal 10 lat przerwy. Należy przypuszczać, że z okresu tego istnieć mogą nieznane nam utwory. Czas napisania tych pism ekonomicznych przypada na początek dziewiątego dziesiątka lat ubiegłego stulecia. Są to już prace dojrzałe i samodzielne — Abramowski występuje w nich jako ortodoksalny marksista. Największa z nich. o fermerach amerykańskich, ogłoszona w „Ateneum“ omal, że nie została zdyskwalifikowana przez redakcję, wskutek zbyt jaskrawego tonu i obawy, że cenzura jej nie puści. P. Chmielowski, ówczesny redaktor, proponował pewne złagodzenia, ale Abramowski je odrzucił i ostatecznie praca ukazała się w druku. Pozostałe dwie prace ukazały się w Tygodniku powszechnym“ — piśmie robotniczem legalnem, lecz wyraźnie socjalistycznem, (obecnie rzadkość bibliograficzna), prowadzonem przez L. Krzywickiego, którego ukazało się zaledwie 13 N. N. Między redakcją a Abramowskim na tle tych artykułów powstały tarcia z powodu łagodzenia zbyt jaskrawych ustępów. W rezultacie Abramowski z tych względów wystąpił nawet ze składu ówczesnej redakcji.
Pisma spółdzielcze. Najwcześniejszemi pismami spółdzielczemi były, oprócz zaginionych artykułów w „Głosie Gromadzkim“ i artykułu „Znaczenie spółdzielczości dla demokracji“, wydanego w zbiorowej jednodniówce: „Idee współdzielczości“ (p. str. 222) — artykuły w „Gazecie Wileńskiej“ z r. 1906: „Uzdrowienie życia“, Stowarzyszenie i państwo“ oraz „Niewola ideału i jego wyzwolenie“. Artykułów tych oddzielnie nie przedrukowaliśmy, gdyż przedrukowane raz jeszcze w „Społem“ weszły później pod innemi tytułami w skład broszury: „Idee społeczne kooperatyzmu“ (p. str. 71), po pewnych drobnych modyfikacjach.
Artykuł „Uzdrowienie życia“ stanowi II rozdział broszury p. n. „Kultura demokratyczna“. Zmiany polegają na wykreśleniu słów „i Litwy“ w zdaniu: „Lud Polski i Litwy takiej kultury nie ma dotychczas“ (str. 77), oraz na zmianie zakończenia, zaczynając od słów: „W tem przeobrażeniu moralnem członków“ (str. 79). Zakończenie to w artykule „Uzdrowienie życia“
