Jak ma wyglądać ów język międzynarodowy, pochodzący od Esperanta, pokazał nam niejaki Ido (pseudonim), którego elaboraty[1], z pewnemi zmianami (ustanowionemi większością głosów komitetu Delegacyi!), Komisya nieustająca przyjęła za podstawę. — Komisya pracuje w tym kierunku, a rezultatem jej prac są nowe podręczniki jej „Języka międzynarodowego”, wydawane pod ogólnym tytułem „Linguo internaciona di la Delegitaro (sistemo Ido)”, z aprobaty obu sekretarzy komitetu, panów Couturat i Leau. Dotychczas znam z tych podręczników: 1) Leichtfassliches Lehrbuch der Internationalen Hilfssprache von Albert Noetzli, dipl. Lehrer des Esperanto. Zürich 1908. — 2) International-English Dictionary. By L. de Beaufront and L. Couturat. With a Preface by prof. Otto Jespersen. London 1908. — 3) International-deutsches Wörterbuch von L. de Beaufront und Dr. L. Couturat unter Mitarbeit von Rob. Thomann. Vorwort von prof. Otto Jespersen. Stuttgart 1908. — Zwłaszcza te słowniki mogą mieć wielki wpływ ze względu na przedmowę znakomitego lingwisty duńskiego, prof. Jespersena, starającego się wykazać wyższość Esperanta zreformowanego czyli „uproszczonego” nad Esperantem pierwotnym. — Propagowaniu idei reformy poświęcony jest nowy miesięcznik „Progreso, Oficiala organo di la Delegitaro por adopto di Linguo helpanta internaciona e di sa Komitato, konsakrata ad la propagado, libera diskutado e konstanta perfektigado di la Linguo internaciona. Paris”, wychodzący od marca r. b. 1908.
Nie ulega wątpliwości, że niektóre szczegóły w zreformowanym języku „Delegacyi” są lepsze i bardziej odpowiadają celowi języka międzynarodowego, aniżeli w pierwotnej postaci języka Esperanto. Mnie się jednak zdaje, że na ogół to dążenie do reform wypływa z chęci szukania dziury na całem, i że można do niego zastosować niemiecką przypowieść: „das Bessere ist der Feind des Guten” (lepsze jest nieprzyjacielem dobrego). Częstokroć jestto cerowanie języka Esperanto bez dostatecznego uzasadnienia.
Mojem zdaniem, nie może uchodzić za ulepszenie wprowadzenie
- ↑ Grammaire complète de la Langue Internationale par Ido. Paris 1907. — Grammaire élémentaire de la Langue Internationale par Ido. Paris 1907. — Ido: Les Vrais Principes de la Langue Auxiliaire. Paris 1908. — Ido: Exercaro (rękopis na maszynie). — Ido: Specimen de Dictionnaire (rękopis na maszynie). — Jak się napewno dowiaduję, owym tajemniczym Ido jest p. L. de Beaufront, wybrany przez dra Zamenhofa, jako przez twórcę Esperanta, na jego przedstawiciela i zastępcę na paryskich posiedzeniach Komitetu Delegacyi.