Strona:PL Alighieri Boska komedja 215.jpeg

tegoż nazwiska, znajdującej się w pobliżu miasta, które Eneasz nazwał później Gaetą, na pamiątkę piastunki swojej Cajetty, czyli Gaetty, którą tam pochował.
 16. To jest: oba brzegi Śródziemnego morza.
 17. Słupy Herkulesa, t. j. dwie góry strzegące Gibraltarskiej cieśniny, Abila na brzegu afrykańskim, Calpe na europejskim.
 18. Zeuta, miasto na brzegu Afrykańskim.
 19. Diretro al sol. Słupy Herkulesa były niby ostatecznym kresem zachodnim znanego świata, a więc kto puszczał się dalej, szedł dalej niż słońce — po za słońce.
 20. Przeszedłszy pas równikowy, żeglarze widzieli nocami gwiazdy południowego bieguna, zaś biegun północny skrył się przed ich okiem w falach oceanu.
 21. Co znaczy, że pięć razy księżyc był na nowiu i pięć razy w pełni.
 22. Dawniejsi komentatorowie sądzą, że ta góra jest to ta sama, na której Dante umieścił swój Czyściec; późniejsi sądzą, że Poeta miał tu na myśli Atlantydę Platona, albo nawet nowy świat później nazwany Ameryką, o którym już za czasów Dantego biegały ciemne wieści między ludźmi.
 23. Poganin Ulysses niechce niby wyraźnie powiedzieć, że zguba jego była zrządzeniem woli Jedynego Boga, i tylko napomyka, że się to widać komuś podobało (com’ altrui piacque).
 24. Niewiadomy jest z pewnością koniec Ulyssesa; wszakże Pliniusz i niektórzy inni twierdzą, że w czasie żeglugi morskiej utonął.