Słownik etymologiczny języka polskiego/ty

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

ty, zaimek drugiej osoby, tylko w przypadku pierwszym liczby pojedynczej; ta sama postać we wszystkich językach aryjskich: lit. tu (krótkie), łac. (długie, jak u Słowian), niem. du, grec. sy (z ty, co jest po narzeczach), ind., urobione dalej, twam. Dalsze przypadki od pnia innego (jak i w osobie pierwszej): ciebie (z nierzadką wymianą ie—o), tobie, tobą; wreszcie bezprzyciskowe ci (jak mi) i cię (jak mię); tak samo, z nieznacznemi odmianami (trzeci i siódmy przypadek tebie, nie tobie), w innych językach słowiańskich i w litewskich; szczególniej dokładnie odpowiada pruskie: tebe, tebei, tien; w lit. tawes; por. łac. tibi, te, a podobnie i w dalszych aryjskich językach, ind. tubhjam. Pnia tew- Słowianie nie posiadają; jest on w lit. tawęs, taw(i), tewe (Słowianie przeprowadzili widocznie swoje b przez więcej przypadków) i w dzierżawczem tawas, ‘twój’ (grec. teos, łac. tuus z *tewos); natomiast zachowali Słowianie pień two- w dzierżawczem twój (por. ind. twa-, grec. sos z *twos), jak i w prus. twajs, co chyba nie pożyczka. Od twój: twojski (»po twojsku«), jak swojski, mojski, naski, waski. Od ty: tykać, ‘mówić komu: ty’ (jak tukać, ‘wołać: tu!’, lub nukać).