Słownik etymologiczny języka polskiego/szper

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

szper, szperować, ‘szacować majętność na sprzedaż (za długi i t. p.)’; szperunk; szperownik, ‘szacownik’, ‘auctionarius’, w 15. i 16. wieku, od urzędów miejskich; niem. sperren, Sperrung, do Sparren, ‘belka’; por.: »o dług gdy kto szperuje na cudze imienie, tedy pierwszy szperunk idzie naprzód«; potem przeniesiono to na ‘badanie’: »przez szperunki pojedynkowe odkrywamy prawdy powszechniejsze«, »Pan szperuje przepaść«, u Leopolity (»przegląda przepaści«, w późniejszych bibljach), a stąd nasze szperać, szperacz, niby ‘przeszukiwacz, przeglądacz’, już od 17. wieku; nawet szperlać. Odmienne jest szparować, uszparować, ‘oszczędzać’, szparkasa, od niem. sparen (skąd i franc. épargner, to samo), pokrewnego z naszem spieć (p. spiech); p. spory.