Słownik etymologiczny języka polskiego/swąd
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
swąd, swędzić i swędzieć, nietylko o ‘dymie, smrodzie’ (»psim swędem«, ‘byle jak, marnie’), ale i o ‘świerzbie’ (»ręka mnie swędzi«), i o ‘plamie od ognia, rdzy’, swędra: »w swędrach« (»w sprosnościach«, w drugiem wydaniu Leopolity), »nie miał swędry albo zmarski«, »złość i brzydka swędra«; wkońcu przeniesione i na ‘sknery, żmigrosze’. To postać pierwotna, por. bez s-: więdnąć. Ale, jak częściej bywa, mieniają się nagłosowe sw- i sm-; więc już w cerk. tylko z m: prismęnąti (trzecia osoba »aorystu« prismęde), obok priswęnąti, osmąditi (‘wypalić piętno’), prismąditi, ‘wysuszyć (wywędzić)’; słowień. smōd, smōditi; serb. swud, smud, smuditi, ‘opalać’; czes. smoud i cmud, a nawet czmud, ‘swąd’ (por. nasze czmucić, o fajce, zamiast czmudzić), dalej czmucha, ‘swędra’, czmuch, ‘smród’. Por. niem. dawne swēdan, swëthan, ‘palić’, Schwende, ‘żdżar, wypalony las’. U innych Arjów nazwa ‘potu’: łotew. swīdēt, ‘pocić’, swiedri, ‘pot’, ind. swedate, sweda-, ‘pot’, grec. hidrōs, idiō, ‘pocę się’, łac. sudare, sūdor, ‘pot’, niem. swizzen (schwitzen).
