Słownik etymologiczny języka polskiego/przyjaciel
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Artykuł w Wikipedii
| |
 Strona w Wikisłowniku
| |
przyjaciel, nieprzyjaciel; przyjaźń, nieprzyjaźń; oboje od czasownika przyjać (sprzyjać), co wyjątkowo jeszcze w 16. wieku nieściągniętą postać zachował, ale tylko w przyjaje (»kotka nie przyjaje psu«), do czego dorobiono mylne: przyjajać (»jemu nie przyjajali«, biblja, »tej jął przyjajać na umor«). Pierwotnej odmiany (cerk. prĕją, prijati, czeskie dawne przeju) nie mamy; zastąpiliśmy *przeję nowem przyjam (z przyjaję); dziś tylko złożone sprzyjam. Prasłowo; brak go w lit. (przytaczają tylko łotew. prieks, ‘radość’); ind. prija-, ‘miły’ (czasownik prijajate), goc. frijōn, ‘kochać’ (stąd Freund i Friede); z prijatel’ zgadza się zupełnie saskie (stare) friuthil, ‘kochanek’, ind. pretar-. Przyjaźń jak bojaźń, obok takich jak pieśń, waśń; przyrostek jest więc -znĭ albo -snĭ, obok -nĭ (jak w dań).
