Słownik etymologiczny języka polskiego/nogieć

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

nogieć, u nas tylko we złożeniu z pas- (po, p.): paznogieć, ale w cerk. i u innych Słowian samo nogŭť, rus. nogoť, czes. i nehet obok nohet; u nas (i u innych Słowian) i nokieć, paznokieć, z powodu zbitki nogcia (t. j. nokcia) w dalszem przypadkowaniu. Urobione od noga tym przyrostkiem co i łokieć lub grzbiet; powtarza się w prus. nagutis, ‘paznogieć’; litew. nagutis jest tylko zwykłe zdrobnienie od nagas. U nas pozostał nogieć jako nazwa choroby koni i bydła (‘paskudnik’, co solą leczono), a przeniesiono go i na ‘liche bydło’, wkońcu na ‘nicponia, oszusta’, szczególnie w pierwszej połowie 16. wieku (u Reja i i.). Nazwa rośliny ‘calendula’ (czes. nehtík), nogietki i nogtek, także i słącza (lub inna) nóżka 1472 r., dla kształtu owoców; mylnie nagietek; inna nazwa, miesiączek, tłumaczy łac. calendula.