Słownik etymologiczny języka polskiego/makaran

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

makaran, dawniej makaron i makar, ‘ciasto krajane’, włos. maccheroni; makaron, ‘pół łaciny, pół polszczyzny’; żartobliwie przez Włocha Folenga wprowadzona mowa, mieszająca włoskie pnie z postaciami łacińskiemi, u nas od początku 16. wieku gorliwie uprawiana (carmen macaronicum J. Kochanowskiego, Rojzjusza, najsłynniejszy Orzelskiego z r. 1623; zabawka przetrwała do Załuskiego i Minasowicza); tę nazwę przeniesiono u nas już w 16. wieku na zwyczaj wplatania w polskie mowy i listy poważne (tamto wszystko żartem było) całych części zdań lub luźnych słów łacińskich, i stąd całą literaturę 17. wieku i Sasów makaroniczną przezwano. Już w 17. wieku gorszono się z tego »stylu szkolnego«.