Słownik etymologiczny języka polskiego/kosa

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Artykuł w Wikipedii Artykuł w Wikipedii
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

kosa, jedno słowo w znaczeniu dwojakiem: »kosa włosów«, od ich czosania, czesania; i kosa, ‘narzędzie do czosania, czesania trawy czy zboża’, niby ‘sierp’. W obu znaczeniach prasłowiańskie; pierwsze jednak pierwotniejsze, drugie pochodne: kosa-‘sierp’, od kształtu kosy włosów przezwana. Tu odnoszą lit. kasti, ‘kopać’, kasyti, ‘drapać’; albo do kosy-‘sierpu’ ind. szasa-ti, ‘ucina’, szastra-, ‘nóż’, łac. castrare, odróżniając zupełnie obie kosy. Kosić (sianokos, kosarz, kosiarz, kośba, kośnik, kosiwo), chociaż już w 15. i 16. wieku znane, niedawne; w średniowieczu nikt trawy nie kosił, tylko siekł. Kosy są i nazwą gwiazdozbioru, tłumaczenie z łac. coma Berenices. P. kosaciec; kosior; kosm; kosy. O kosynierach dopiero od Racławic słyszno; obcy to przyrostek (por. inżynier).