Słownik etymologiczny języka polskiego/jasny
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
jasny, »na jaśnią«, jasność, jasnota, objaśnić, jaśnieć, od tegoż pnia co jaskrawy i iskra; jasny z *jaskny (jasen, tu i owdzie w Słowiańszczyźnie, niczego nie dowodzi); tak samo u wszystkich Słowian: cerk. jasno, rus. objasnit’, jaska, ‘jasna gwiazda’. Może jednak pień jas- ten sam co w czes. jásati, jasowati, ‘krzyczeć’, jásot, ‘okrzyk’, jaskati, jaskotati; jasny byłoby pierwotnie o ‘głosie jasnym’ (a o głosie używa się jasny nieraz u Słowian), i przechód znaczenia byłby ten sam, co w łac. clarus, ‘jasny’, od ‘głosu’: cla- w clamor, classis (‘zawołanie’), calare, ‘wołać’ (pień u Słowian nie częsty, zdwojony w *kołkoł, rus. kołokoł, ‘dzwon’, cerk. kłakoł, załab. klokolniki, ‘dzwonki’, lit. kałba, ‘mowa’), Za tem drugiem przypuszczeniem przemawia, że niema śladu po pniu jask-, jest wyłącznie jas-. Jest zresztą i ind. jaśas, ‘blask, zaszczyt’, jaśas-, ‘szczytny’: trzecia możliwość?
