Słownik etymologiczny języka polskiego/dziesiąty
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik etymologiczny języka polskiego |
| Wydawca | Krakowska Spółka Wydawnicza |
| Data wyd. | 1927 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
 Strona w Wikisłowniku
| |
dziesiąty, dziesięć, dziesięcina, dziesiątka, dziesięcioro (przykazanie, stąd dawne ludowe zadziesiętać, ‘zakazać’), dziesiętnik; skrócone: dwanaście z dwanadzieście (dwa na dziesięcie, dawny miejscownik), dwunasty z dwunadziesty; dwadzieścia do czterdzieści, ze dwa dziesięcia; dalej pięćdziesiąt itd., 2. przyp. l. mnogiej. Słowiańska liczba główna, nie pierwotna; powstała z porządkowej (dziesięć poszło z dziesiąty; pierwotna główna, to łac. decem, grec. deka, indyj. daśa, niem. zehn), tak samo lit. deszimtas, ‘dziesiąty’, deszimt, ‘dziesięć’ (ind. daśatis, ‘dekada’). W nazwie tkwi pojęcie dwu ujęć (dwu piątek), de (‘dwa’) i sęt-, p. sto.
