Słownik etymologiczny języka polskiego/błogi

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

błogi, błogo, błożyć, pobłażać, błogosławić zamiast błogosłowić (cerk. błagosłowiti tłumaczy dosłownie grec. eulogein, jak ich błagosłow, ‘teologa’, bogiem sławiena w Bogurodzicy zamiast błogosławiona), i bogosławić trzyma się upornie do 16. w., jedno wydanie pisze bogosławić, drugie błogosławić, np. psałterze i godzinki z 1. połowy 16. w. Częstotliwe do tego było błogać, w 15. w. jeszcze ocalałe, co odmieniono w błagać, błagalny; dalsze częstotliwe przebłagiwać. Prasłowo; cerk. błag, ‘dobry’, błażen, ‘błogosławiony’, ruskie dawne i ludowe bołogo, bołozie, ‘dobrze’, zresztą błago- w mnóstwie złożeń »jelejnych«, błagomyślnych; u Serbów i Bułgarów blag den, ‘święto’ (jedzą z mięsem), u Łużycan błożko, ‘na szczęście!’, czesk. blahý, Blahoslaw. Gdy w błaznie, błagim pień *błag-, w błogim pień *bołg, i moglibyśmy go z wyżej omówionym bełz- z tą samą odmiennością gardłowej połączyć.