Słownik biograficzny uczonych Żydów Polskich/Heller, Jomtob Lipman
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Słownik biograficzny uczonych Żydów Polskich |
| Podtytuł | XVI, XVII i XVIII wieku |
| Data wyd. | 1905 |
| Druk | Piotr Laskauer i S-ka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Uczony ten mąż urodził się w Wallersteinie roku 1579. Rozgłos niektórych słynnych żydowskich szkół w Polsce, ściągał naówczas z różnych krain do Polski mnóstwo młodzieży, którzy pragnęli kształcić się na rabinów. Młody Heller należał do ich liczby. Na jego umysłowość wywarł silny wpływ słynny Józef ben Izaak Halewy. Do dzieła tego uczonego „Gibeath hamore“ zawierającego krótki komentarz do filozoficznego dzieła Maimonidesa, napisał wdzięczny uczeń Lipmann Heller bardzo szacowne glossy. Wielki miał także pociąg do nauk przyrodzonych i do matematyki, w naukach tych niepospolite też nagromadził wiadomości. Dla swej głębokiej erudycyi wiele był poważanym i w kilku znacznych miastach, jak w Wiedniu i Pradze Czeskiej, piastował zaszczytną posadę rabina. W roku 1632 powołany został na rabina do Niemirowa, a po krótkim tamże pobycie w roku 1634, otrzymał nominacyę na rabina miasta Włodzimierza, gdzie do roku 1640 przestawał. W tymże samym roku w Lublinie odbył się Synod żydowski. Lipmann Heller wystąpił jako jeden z głównych członków owego Synodu, i odznaczył się jako śmiały i dzielny mówca. Po trzechletnim pobycie w Lublinie, gdzie był w wielkiej zażyłości z najuczeńszymi Żydami kraju, powołany został wreszcie na rabina do Krakowa, dokąd przybył roku 1643. Tu wydał dzieło znakomite i wysoko cenione, pod tytułem: „Tosafoth Iomtob,“ jest to obszerny komentarz do Miszny. Po niespełna dziesięcioletniem pełnieniu obowiązków rabina w tem ostatniem mieście, powszechnie lubiany i poważany, zmarł dnia 23 kwietnia roku 1654; tamże pochowany.
