Słownik biograficzny uczonych Żydów Polskich/Eliasz z Wilna (Gaon)
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Słownik biograficzny uczonych Żydów Polskich |
Podtytuł | XVI, XVII i XVIII wieku |
Data wyd. | 1905 |
Druk | Piotr Laskauer i S-ka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Inne | Cały tekst |
Indeks stron |
Ze wszech miar uczony i pobożny ten mąż urodził się w Wilnie r. 1720. W młodym już wieku zdradzał wielką chęć do nauki. Całe pismo święte i oba Talmudy, Babiloński i Jerozolimski, znał na pamięć. Oddał się również naukom świeckim głównie geometryi i astronomii. W 13 roku życia był już uważany jako niezwykle uczony młodzieniec, tak że ówcześni rabini często udawali się do niego, prosząc go o rozstrzygnięcie zawiłych kwestyi religijnych. Przytem był tak skromnym, że posady rabina przyjąć nie chciał, zajmując się jedynie nauczaniem licznych słuchaczy, napływających do wyższej szkoły przez niego założonej w Wilnie. Pracowite i ściśle religijne życie jakie pędził, ściągnęło wielu życzliwych mu uczni z Wilna i z okolicznych miasteczek. O poważaniu i czci jakiemi go otaczano można wnosić z przydomka: Chasid, t. j. „Pobożny,“ jaki mu nadano. Wielkim był wrogiem sekty chasydów, która w owym czasie panowanie swoje w Polsce, a głównie w małych miasteczkach bardzo rozszerzyła, znalazłszy wielu zwolenników. Eliasz Gaon ustawicznie występował przeciw tej sekcie, zwalczając jej zasady swem ostrem piórem. Pełny pracy i skromny swój żywot zakończył w Wilnie r. 1797 powszechnie żałowany. Prace jego literackie (około 54
rozpraw różnej treści) wydane zostały dopiero po jego śmierci, głównie w latach od 1802 do 1854. Najważniejsze i najobszerniejsze jego dzieło nosi tytuł „Hagahoth,“ są to jego korrekcye Talmudu. Również cenną jest praca jego o trygonometrii pod tytułem: „Ail meszulasz,“ która wyszła w Wilnie i Grodnie r. 1833.