Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów/Sabatyści

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Stanisław Piekarski
Tytuł Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów
Wydawca M. Arct
Data wyd. 1930
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne S – wykaz haseł
S – całość
Indeks stron

Sabatyści (sabbatejczycy, sabatarjanie, sabatajanie):
1. Sekta, założona przez żyda Sabbatai-Cebi (żargon. Szabsa-cwi), urodzonego w Smyrnie 1626 r. Głosił się Mesjaszem i królem żydowskim i na czele swych zwolenników wyruszył na zdobycie Konstantynopola, gdzie uwięziony, przeszedł na islam. Jego sekta, licząca jeszcze obecnie około 10.000 wyznawców, zamieszkałych głównie w mieście Saloniki, trzyma się w części nauk Koranu, a w części prawa mojżeszowego.
2. Sekty sabatystów-chrześcijan powstawały w XV w. w Finlandji, w XVI na Morawach, w Czechach, na Węgrzech i w Rosji (subotnicy). Nazwa ich powstała skutkiem tego, że zamiast niedzieli święcili sobotę.
3. Sabatarjanie w Siedmiogrodzie, sekta powstała z początkiem XVII w. Oprócz święcenia soboty przyjęli różne inne zwyczaje żydowskie, a około r. 1870 przeważna ich część przeszła na judaizm.
4. W Anglji istniała jeszcze w drugiej połowie XIX w. sekta sabatystyczna, założona przez Joannę Southcott (1750—1814), która głosiła, że będzie matką Mesjasza i wymagała od swoich zwolenników, zwanych nowo-izraelitami, aby gotując się na jego przyjście, zachowywali prawo żydowskie. Po jej śmierci Elżbieta Peacock, prorokini w Londynie, podtrzymywała sektę, która jednak wkrótce wygasła.

5. W wielu odnogach sekty baptystów (ob.) jest w użyciu święcenie soboty zamiast niedzieli, wprowadzone w Anglji w r. 1631 przez Franc. Bampfielda. Nazywają się „Sabbatarian-Baptists“, albo „Seventh-Day-Baptists“ (baptyści dnia siódmego) i stanowią liczne grupy w Ameryce, w Rhode Island i na południu Stanu Nowojorskiego. Od nich przeszło święcenie soboty do adwentystów (ob.), których odłam, zwany „adwentystami dnia siódmego“, rozpowszechniony we wszystkich częściach świata, stanowi najsilniejszą organizację sabatystów.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Stanisław Piekarski.