Pisma różne (Krasicki, 1830)/Do... (Z okoliczności...)
| <<< Dane tekstu | ||
| Autor | ||
| Tytuł | Pisma różne | |
| Pochodzenie | Dzieła Krasickiego dziesięć tomów w jednym | |
| Wydawca | U Barbezata | |
| Data wyd. | 1830 | |
| Miejsce wyd. | Paryż | |
| Źródło | Skany na Commons | |
| Inne | Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
| |
| ||
| Indeks stron | ||
Z okoliczności teraźniejszego papieża Piusa szóstego w liście WMPana wyczytuję to, z czego się śmiejesz, owe niegdyś płoche przeświadczenie i bałamuctwo, mamek tylko i bab godne, jakby liczba sześć miała być złą wróżbą dla rządzicielów Rzymu.
Ta wróżba tegoż gatunku, co proroctwa opata Joachima, Malachiasza, Nostradama, urosła zapewne po panowaniu Alexandra szóstego Hiszpana, z domu Borgiów. Wówczas może sławny Paskwino ów wiersz niby prorocki wydał:
Semper sub sextis perdita Roma fuit.
Niegodne są zastanowienia się takowe płochości : żeby jednak tym bardziej ich marność znieść, wyobrażam opis tych papieżów, którzy liczbę szóstą z nazwiska mieli.
Pierwszy w rzędzie Jan szósty, Grek, wyniesiony na stolicę Apostolską w roku 701 dnia dwudziestego Października. Rząd kościoła trzymał lat trzy, dwa miesiące i dwa dni. Umarł dziesiątego Stycznia roku 705. O nim jeden z najdawniejszych pisarzów Anastazyusz twierdzi, iż bunty Rzymu roztropnością uspokoił; Gizolfa xiążęcia Longobardów w Benewencie od pustoszenia Włoch namową, podarunkami i sprawnością swoją odwiodł. Bazyliki rzymskie wspaniałemi ozdobami ukształcił.
Szczepan szósty objął rządy kościoła w roku 897, był Rzymianin, trwał jego rząd lat cztery. Umarł w roku 900. O nim tenże Anastazyusz wyżej wspomniony tak mówi : Erat corpore castus, animo benevolus, vulta hilaris, eloquio prudens, opibus largus, ingenio facundus, mærentium consolator, pupillorum etinopum enutritor, et ut generaliter comprehendam, omnium virtutum floribus adornatus.
Leo szósty, Rzymianin rządził kościołem miesięcy siedm, dni piętnaście. O nim Platyna takie zostawił świadectwo : Leo sextus patria Romanus, legitimis suffragiis pontifex creatus, nihil tyrannicum in vita præsetulis, integre ac modeste vitam ducens, ac rei Divinæ consulens, quantum illa tempora in tam corruptis moribus patiebantur. Revocare enim cives ad eoncordiam, componere res Italas, pacare externum hostem, propulsare barbaros a cervicibus Italicis conatus est : quo certe nil melius aut laudabilius in tam brevi magisiratu fieri potuit.
Bonifacyusz szósty Toskańczyk, w roku 897 obrany, w piętnaście dni po wyniesieniu swojem życia dokonał.
Benedykt szósty Rzymianin, w najnieszczęśliwszych czasach obrany, od Cyntyusza buntownika Rzymem władającego, osadzony w zamku świętego Anioła, tamże gwałtowną śmiercią życia dokonał w roku 978, w rok i sześć miesięcy po swojem obraniu.
Grzegorz szósty : sprzeciwiał się obraniu jego zawaśniony z Rzymem Henryk drugi cesarz, i gwałtem potęgą swoją wspartym Syndegera Bamberskiego biskupa papieżem ogłosił, pod imieniem Klemensa drugiego. O tym papieżu takie w Platynie świadectwo : Gilbertus historiarum scriptor affirmat, Gregorium de ecclesia Dei bene meritum esse, cum sedis Apostolicæ dignitatem negligentia priorum pontificum lubefactatam, sua authoritate et animi magnitudine brevi restituerit. Nam et ditionem ecclesiæ recuperavit, et latrones circa urbem positos, quorum sævitia peregrini ad urbem religionis causa accedentes necabantur, e medio sustulit, prius execrationibus et interdictis admonitos, deinde vi et armis domitos.
Klemens szósty Francuz mnich, potem arcybiskup Rotomageński, w Awenionie na stolicy kościelnej osadzony został roku tysiąc trzechsetnego czterdziestego drugiego; o nim Platyna tak mówi : Fuit autem vir multæ doctrinæ, compositæque eloquentiæ; liberalis in omnes, comis et perhumanus. Umarł w roku tysiącznym trzechsetnym pięćdziesiątym drugim; w lat dziewięć, miesięcy sześć, dni dwadzieścia ośm po swojem obraniu.
Innocenty szósty Francuz, wstąpił na stolicę apostolską w Awenionie roku tysiąc trzechsetnego pięćdziesiątego drugiego. Wyżej odemnie wspomniony pisarz Platyna, takie mu daje świadectwo : Fuit vir integerrimæ vitæ, maganeque constantia et severitatis. Beneficia autem ecclesiastica nonnisi probatissimis sacerdotibus, tum vita, tum doctrina dedit. — Impensam domesticam, quæ magna erat, diminuit; nec domi voluit, nisi viros probatissimos. — Rządził kościołem lat dziewięć, miesięcy osm, dni dwadzieścia sześć. Umarł roku 1362, dnia trzynastego Października.
Urban szósty Neapolitańczyk, zwany pierwej Bartłomiej de Pregnanis, obrany był ósmego Kwietnia, roku 1378. Siedemnastu było tylko kardynałów w konklawe, z tych trzynastu Francuzów w Awenionie przemieszkujących, los jednak szczęśliwem dla Rzymu zdarzeniem padł na Włocha. Ale tą okolicznością rozdrażnieni Francuzi wybrali z pomiędzy siebie przez nową elekcyą Klemensa siódmego. Stąd rozróżnienie poszło, a za niem nieszczęśliwe skutki w gwałtownościach utrzymujących partyzantów tego, któremu sprzyjali. Przeciwnikom nieznośny i swoim dla zbytniej surowości niemiły, Urban szósty, umarł w jedenastym roku rządów swoich.
Alexander szósty Rodryk Borgia, ten liczbę szóstą ohydzil. Jedenastego Sierpnia w roku 1492 obrany; umarł ośmnastego Sierpnia w lat jedenaście, dni ośm, po swojem obraniu.
Adryan szósty w Utrechcie urodzony, nauczyciel Karola piątego cesarza, ucznia swojego wsparciem dosiągł najwyższego stopnia w hierarchji kościelnej. Dzieje duchowne jego pochwały głoszą, ale nie pozwoliło zrządzenie boże temu świętemu mężowi to uczynić, co uczynić zamyślał. Obrany dziewiątego Stycznia roku 1522, umarł czternastego Września w roku 1523, siedziawszy na stolicy apostolskiej rok jeden, miesięcy ośm i dni sześć.
