[88]NAMIOTY I SZAŁASY W ZIMIE.
Namioty i szałasy budowane w lecie dają stosunkowo małą przed zimnem ochronę, są to tylko raczej ochrony od wiatru. Aby więc dawały i ciepło, muszą być odpowiednio w tym celu urządzone.
W najprostszy sposób zabezpiecza się namioty i szałasy przed zimnem przez pokrycie ich ścian grubą warstwą śniegu.
Co do namiotów, to buduje się często dwa jeden na drugim; tworzy się wtedy namiot o podwójnych ścianach płóciennych, między które dobrze jest włożyć warstwę siana, słomy lub liści. Daje to warstwę doskonale chroniącą na zewnątrz od zimna. Płótna namiotowe muszą być szczelnie spięte i dobrze przylegające do ziemi u podstawy, aby wiatr nie mógł przenikać do wnętrza przez szpary.
Co do szałasów, to specjalnych sposobów niema; materjał na poszycie z gałązek sosnowych, pogardzany przez nas w lecie, jest w zimie najlepszym, a w wielu miejscach i jedynym. Śnieg głęboko zachodzi między igły i wraz z niemi tworzy mocną [89]jednolitą warstwę, dającą doskonałą ochronę od wiatru i zimna nawet w najsroższe zawieje.
Często w namiotach i szałasach buduje się w zimie piece do ogrzewania.
Piece te najlepiej budować z cegieł, kamieni, puszek od konserw. Aby dym nie pozostawał wewnątrz, dorabia się do pieca komin, którego wylot wychodzi nazewnątrz w stronę przeciwną niż ta, od której wieje wiatr (wpadając w wylot komina, wpędzałby z powrotem dym do namiotu). Jako materjału na kominy można używać cegieł, kamieni, gliny, pustych puszek od konserw, kawałków kory; ściany komina można rownież wyplatać z gałązek, pokrytych warstwą gliny.
Jeżeli rozpalamy wewnątrz namiotu lub szałasu ognisko, dobrze jest umieścić je na rusztowaniu, lub na podwyższeniu z cegieł czy kamieni. Takie ognisko daje więcej ciepła, bo pewnej ilości nie pochłania ziemia.
Sposób ten zapożyczony jest od ludów zamieszkałych na północy.
Można urządzić także i centralne ogrzewanie gorącem powietrzem; w tym celu od głównego ogniska lub pieca kopiemy dość głęboki, na jedną łopatkę szeroki rowek w kierunku namiotu lub szałasu. Rowek ten prowadzimy albo przez środek podłogi lub naokoło wnętrza. Nakrywamy go na całej przestrzeni cienką warstwą gliny, kamieni lub cegieł, przez co [90]otrzymujemy rurę naszego centralnego ogrzewania. Wylot musi być nazewnątrz. Gorący prąd powietrza czy to z ogniska, czy to z pieca, przeciąga przez rurę i ogrzewa nasz namiot lub szałas. Ognisko w tym wypadku należy umieszczać we wgłębieniu, daje ono minimum ciepła. Piec lub kuchnia, których wylot komina skierujemy w otwór naszej rury, dają bardzo dużo ciepła. Należy zwrócić uwagę, aby rura naszego centralnego ogrzewania była szczelna na całej swej przestrzeni; wylot rury dobrze jest zakończyć wysokim kominem dla zwiększenia ciągu.
Podłoga w namiocie lub szałasie w zimie winna być pokryta grubą warstwą siana, liści, słomy, mchu i t. p., co również zabezpiecza znakomicie od zimna, a przedewszystkiem od wilgoci. Przypuszczam jednak, że nieprędko będziecie mieli sposobność spędzenia czasu pod namiotem w zimie. Na to potrzeba uprzedniego przygotowania organizmu w lecie.