....................
Na to jedna odpowiedź. Weź w rączęta sliczne
Lampę Psychy — i za mną przez mgły historyczne
Chodź!... Za tobą twój smutnik brat niech zwolna kroczy...
Duch jest swiat... w ten obraz ducha nasze oczy
Miejmy wryte... i posrzód dziwnych malowideł 5
Naprzód zwolna — aż w myślach dostaniemy skrzydeł —
Postępujmy... a może, oto niespodzianie,
Z pięknej pamięci — niby romans stanie
Związany — ............... ....................
Na to jedna odpowiedź. — Wielki, kto posłucha, 10
Że wszystko jest przez ducha stworzone dla ducha.
A jeśli tak — to oto swiata przeszłość cała
W nas zamarła i z nami razem zmartwychwstała.
A gdy chcesz — to w pamięci cała zmartwychwstanie.
Lecz jakże mi uwierzysz? ........... 15 ....................
Na to ja mam odpowiedź — lecz ta jest otchłanią
Wiedzy — i wy czekacie i swiat czeka na nią,
I patrzy w górę — Boga chcąc widzieć za mgłami,
Lecz On nie jest za zorzą i za księżycami;
I w smętkach ludzkich nie jest jak sen znaleziony, 20
On w czynach ducha napół już leży spełniony.
Już Go widać — jakoby pół posągu w globie,
W swiatłach ducha — i w pracach — i w narodów grobie
Wiecznie pustych — i w ludów ciągłych zmartwychwstaniach,
I w każdym z nas — On większy niż w morskich otchłaniach, 25
Niż w Alpach, — piorunami co są uwieńczone.
On mówię — Bóg-Duch — swiatło już na pół wskrzeszone
W ciemnych globu aniołach — złoci ciała nasze...
Pozwólcie więc, że stułą was drugą opaszę,
Nad tę, którą was ręka związała kapłańska 30
Przed wieńcem was zwiążę... a już lampa Pańska
Prawdy — nie zgaśnie więcej pod waszą kotarą. ....................