Wola, jedna z władz duchowych człowieka, w obszerniejszym znaczeniu: czynne parcie energii psychicznej w pewnym określonym kierunku, w ciaśniejszym — świadomy wybór z pośród możliwości, inaczej mówiąc, władza ducha, która chce a. nie chce, obiera a. odrzuca; wolna
w. = niczym nie krępowana swoboda wyboru, jako dogmat różnych systemów religijnych i filozoficznych; Boża
w. = władza Boga, objawiająca się na ziemi w zdarzeniach i czynach ludzkich: niech ś. dzieje
w. Boża! = niech będzie, jak Bóg chce!; bez
w-i Boskiej włos ci z głowy
nie spadniespadnie = jeśli Bóg nie zechce nic ci ś. nie stanie; ostatnia
w. = testament, spisany przed śmiercią; życzenie, pragnienie, powołanie, pociąg, skłonność; zamiar, chęć, intencja, pobudka, postanowienie, decyzja: z dobrej
w-i, po
w-i = zgodnie z życzeniem, dobrowolnie, bez przymusu; ze złej
w-i = z musu, pod przymusem, bez chęci, po niewoli; mimo
w-i = bez zamiaru, wbrew chęci, nieumyślnie niechcący, mimowolnie; wbrew
w-i sprzeciwiając się czyjemuś rozkazowi a. zakazowi; swa
w. = rozpusta, swawola, wyuzdana swoboda, chuć, zła skłonność; życzenie upodobanie; przyjdź, jeśli
w. = jeśli zechcesz; zostawiam to do twojej
w-i = zrobisz, jak zechcesz; do
w-i = tyle, ile kto zechce, do syta, obficie; po
w-i mieć kogo: mieć go na swoje rozkazy, gotowego na każde skinienie; dobra
w. = wesołość, uciecha, myśl swobodna; dobra
w. = pragnienie czynienia dobrze ludziom; zła
w. pragnienie szkodzenia innym; przyjąć kogo z dobrą
w-ą = uprzejmie, gościnnie; swoboda: puszczać kogo na
w-ę = oswabadzać; dać
w-ę językowi pleść, co ślina do ust przyniesie; zdawać ś. na
w-ę wiatrów, fal = nie opierać ś. im, zdawać ś. na ich łaskę; puszczać co na
w-ę wiatru = pozwalać wiatrowi unosić; zdać ś. na czyją
w-ę zastosować się do jego rozkazu; dzierżawa kmieca, wolna przez pewien czas od opłaty; osada wolna przez pewien czas od czynszu i robocizny; czynić komu
w-ę = spełniać jego życzenia.
Strona w Wikisłowniku
