Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1852)/Kultura Wielkopolska 1830 — 1846/5
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815–1852) |
| Część | Kultura Wielkopolska 1830—1846 |
| Rozdział | Publiczne wykłady. Zamiar arcybiskupa Przyłuskiego |
| Wydawca | Drukarnia nakładowa Braci Winiewiczów |
| Data wyd. | 1918 |
| Druk | Drukarnia nakładowa Braci Winiewiczów |
| Miejsce wyd. | Poznań |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cała Kultura Wielkopolska 1830—1846 Cały tekst |
| Indeks stron | |
Ponieważ rząd na założenie uniwersytetu w Poznaniu zgodzić się nie chciał, postanowiło kilku ludzi dobrej woli miewać dla wykształceńszej części społeczeństwa publiczne odczyty z dziedziny rozmaitych nauk i stworzyć tym sposobem rodzaj akademii w Poznaniu. Rozpoczął wykłady z przyzwoleniem władz szkólnej w sali gimnazyum ś. Maryi Magdaleny Karol Libelt o Literaturze niemieckiej, wtrącając zręcznie do przedmiotu obcego poglądy na rzeczy swojskie, mówił zaś tak porywająco, że ściągał tłumy słuchaczy i słuchaczek. Sala gimnazyalna wkrótce okazała się za małą, skutkiem czego przeniesiono się na salę pałacu Działyńskich. Tu mówił Libelt o Estetyce, Jędrzej Morawski o Dziejach Słowiańszczyzny i Polski, dr. Teofil Matecki o rozmaitych przedmiotach z fizyki i chemii, adwokat Jakób Krauthofer, który się nazwał później Krotowskim, o Encyklopedyi i Metodologii prawa, a o Agronomii Ignacy Lipski zwany owczarzem, który pewnego razu dla demonstracyi kazał wprowadzić ku wielkiej uciesze publiczności na salę kilka baranów. W r. 1844 miał też wykład na sali Bazarowej Trentowski, ale wzbudził niesmak niefortunnemi uwagami politycznemi.
W owym czasie powziął arcybiskup Przyłuski zamiar zamienienia seminaryum duchownego w Poznaniu na fakultet teologiczno-filozoficzny, na którymby, prócz ściśle teologicznych nauk, wykładano i inne przedmioty.
Układy z rządem już się rozpoczęły i już upatrzono sobie profesorów. Dr. Jan Rymarkiewicz miał wykładać język i literaturę polską, dr. Hoffmann, nauczyciel wyższy przy gimnazyum ś. Maryi Magdaleny języki grecki i łaciński, dr. Brettner, radca szkolny, matematykę i fizykę, ks. Jan Janiszewskim, dotąd wikary w Trzemesznie, dogmatykę, Kozłowski, który ukończył studya w Fryburgu, filozofią, ks. Gertych egzegezę Starego Testamentu, a ks. Medinek, już dawniej mianowany profesorem seminaryum, egzegezę Nowego Testamentu i historyę kościelną.[1]
Nagle wypadki z r. 1846 obróciły całą sprawę w niwecz.
