Przejdź do zawartości

Encyklopedyja powszechna (1859)/Antynous

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor anonimowy
Tytuł Encyklopedyja powszechna
Tom Tom I
Rozdział Antynous
Wydawca S. Orgelbrand
Data wyd. 1859
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Antynous, zacny i piękny młodzian z Klaudyjopolis w Bitynii, ulubieniec cesarza Hadriana. Znudzony życiem, utopił się w Nilu, niedaleko Bezy w Egipcie. Hadrian chcąc uczcić pamięć jego, nadał imię Antynousa gwiazdom nowoodkrytym wśród drogi mlecznej; stawiał mu posągi, ołtarze i świątynię (w Mantynei w Arkadyi), kazał też miasto Antinopolis tuż przy Beza zbudować, a w niém coroczną uroczystość Antinousa odprawiać. W IV jeszcze wieku po Chr. cześć dla Antynousa dosyć była upowszechnioną, przeciwko czemu mocno powstawali Ojcowie Kościoła. Ze za życia Hadriana posiadać obraz Antynousa należało do dobrego tonu u jego zauszników i rozpustnic, więc też i artyści ówcześni pod rozmaitemi kształtami go przedstawiali, już jako posąg, już w płaskorzeźbie. Mnóstwo tych dzieł liczy się do najpiękniejszych, jakie w antykach nam pozostały; wymieniamy tu tylko statuę w Watykanie będącą, a znalezioną w łaźni Hadriana, i drugą w Kapitolu, sprowadzoną z willi Hadriana w Tivoli. Są wszakże archeologowie, którzy w pierwszej widzą postać Hermesa, w drugiej Hermesa-Antynousa. Rozstrzygnięcie tego nader jest trudném, artyści bowiem tworzący obraz Antynousa jako boga idealizowali go, przez co zacierały się nieraz właściwe jego postaci cechy. W utworach tych (mówi Winkelmann) twarz ma Wyraz melancholiczny, oczy zawsze są duże, profil lekko spadający, a usta i broda istotnej piękności.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: anonimowy.