Encyklopedyja powszechna (1859)/Ammon bożek
<<< Dane tekstu >>> | |
Autor | |
Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
Tom | Tom I |
Rozdział | Ammon bożek |
Wydawca | S. Orgelbrand |
Data wyd. | 1859 |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Ammon, najwyższy bożek egipski, na hieroglilicznych pomnikach zwany Amen, porównywany bywa z greokim Zeusem: ztąd święte miano Teb egipskich miasta Ammonowego (No-Ammon w Starym Testamencie), oddają Grecy przez: Diospolis. Na pomnikach religijnych tego miasta wyobrażają Ammona siedzącego na tronie i dzierżącego w reku symboia życia i władzy, z właściwą mu ozdobą głowy, złożoną z dwóch piór wysokich ponad dolną częścią korony i pasem u nich zawieszonym, a sięgającym z tyłu aż do nóg. W kształcie ludzkim ukazuje się on i po innych miejscach Egiptu; lecz jest właściwem bożyszczem Teb, mimo że świętości jego znachodzą się w Meroe, w Nubii i Libii. Nazwa Aniun znaczy Skrytego (ciemnego, nieobjawionego); w systemacie mytu egipskiego stoi na czele pierwszego rzędu bogów, w kosmogonicznym tego mytu rozwoju. Ogólna ta jego natura ułatwia zmieszanie go z innemi bogami, i tak: począwszy od 18 dynastyj królów, znajdujemy nazwę tego boga wypisaną przez Amun-Ra, w skutek zespolenia go z istotą Knef (ob.). Część jego zawczasu przeszła do Grecyi i Rzymu, gdzie ją z Jowiszową łączono: tym sposobem powstały świątynie Jowisza ammońskiego w Tebach w Beocyi, w Sparcie, w Megalopolis i t. p.