Encyklopedyja powszechna (1859)/Alverna

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Julian Bartoszewicz
Tytuł Encyklopedyja powszechna
Tom Tom I
Rozdział Alverna
Wydawca S. Orgelbrand
Data wyd. 1859
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Alverna (Piotr de), razem z Andrzejem de Verulis nuncyjusze do Polski, za Władysława Łokietka w r. 1325. Król ten starając się w Rzymie o przywrócenie dla swego państwa dostojności królewskiej, odnowił w r. 1318 zwyczaj płacenia świętopietrza z krajów polskich, ale wymówił się następnie na czas jakiś z tej daniny pod pozorem, źe musi czuwać naraz przeciwko Litwie, Tatarom i Niemcom. Jan XXII potrzebował właśnie pieniędzy na utrzymanie powagi swojej we Włoszech, przeciwko cesarzowi Ludwikowi Bawarskiemu i jego stronnikom, otóż listem wydanym w Maju 1325 r., zalecił Piotrowi i Andrzejowi, obudwu kanonikom wrocławskim, aby według starożytnych granic polskich, nietylko królestwo ale Szląsk i Pomorze objechali i świętopietrze pobrali. Nie były te wyjaśnienia bez celu; krzyżacy albowiem twierdzili, że Pomorze, które posiadali podówczas, a które już z pod władzy polskiej uchylone było, podatkowi temu podlegać nie powinno. Że obadwaj ci nuncyjuszowie byli kanonikami wrocławskiemi, domysł prawdopodobny, źe byli polakami, a przynajmniej starszy z nich Piotr, może z Alwernii. Wybierać mogli sami lub przez zastępców. Krzyżacy na Pomorzu aczkolwiek do dyjecezyi kujawskiej należeli, czynem popierając zuchwalstwo, nie chcieli płacić, więc nuncyjusze wyklęli ich, a biskup kujawski Maciej z Golańczewa, który miał do nich urazę, źe z dziesięcinami wykręcali się, wyrok zaraz wykonał. Ztąd prawie wojna, bo mistrz polecił pogranicznym komandorom pustoszyć dobra biskupie; zebrali się krzyżacy zupełnie jak na krucyjatę z czarnemi krzyżami na chorągwiach i spustoszyli biskupstwo, nawet katedrę włocławską spalili; potem zaś nawet uderzyli na dzierżawy królewskie, miasto Kowal zburzyli i t. d. Naruszewicz kładzie tę rozpustę pod rok 1327 (ks. 20, XXIII). Jul. B.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Julian Bartoszewicz.