Encyklopedyja powszechna (1859)/Agaryk

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Karol Kaczkowski
Tytuł Encyklopedyja powszechna
Tom Tom I
Rozdział Agaryk
Wydawca S. Orgelbrand
Data wyd. 1859
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Agaryk. Pod tém nazwiskiem znaną była dawniej w medycynie hupka, służąca do tamowania krwi, płynącej z ran. Hupkę tę przygotowywano z miąższości grzyba, nazwanego tak samo, rosnącego na dębach, wierzbach, topolach, kasztanach, gruszkach, a najczęściej na bukach. Ku temu celowi zdejmowano z grzyba skórę i część jego dolną, ostrą i twardą, a samą miąższość rudawego koloru i dosyć delikatną moczono w wodzie, później ubijano drewnianemi tłuczkami na blaszki mniej więcej cienkie. Po zasuszeniu, blaszki takie służyły do tamowania krwi, choćby nawet gwałtownie płynącej. W połowie zeszłego wieku chirurg francuzki Brossard, pierwszy używał tego środka, ale okrywał go tajemnicą. Ludwik XV nabył sekret i rozpowszechnił hupkę. Niekawem jednak przekonano się wszędzie, że hupka ta, bynajmniej nie posiada własności ściągających i działa tylko mechanicznie, może być więc zastąpioną innemi środkami, łatwiejszemi do nabycia, jak: szarpią, próchnem lub płótnem spalonem. Dla tego też dzisiaj wyszła zupełnie z użycia. Dr. K. K.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Karol Kaczkowski.