Encyklopedyja powszechna (1859)/Absenteizm
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedyja powszechna |
| Tom | Tom I |
| Rozdział | Absenteizm |
| Wydawca | S. Orgelbrand |
| Data wyd. | 1859 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Absenteizm. Jedną z najgłówniejszych przyczyn nędzy w Irlandyi jest bezwątpienia absenteizm, czyli nieobecność w kraju wszystkich prawie znaczniejszych właścicieli gruntowych. Dzierżawa gruntów przechodzi tedy w ręce bogatych kapitalistów, którzy także do Anglii emigrują, ustępując swych praw tak zwanym middlemanom czyli spekulantom. Ci ostatni dopiero, wydzierżawiają grunta ubogim rolnikom, starając się o jak największe rozdrobnienie posiadłości, aby wywołać mnóstwo współzawodników i zapewnić sobie znaczne zyski. Złe skutki takiego systematu są widoczne: 1) Renta i dzierżawa gruntów dochodzą do bajecznej wysokości; 2) Dzierżawca nie ma dostatecznego udziału w produkcyi, gdyż za wiele innym oddawać musi, zkąd powstaje nędza; 3) Ogromny kapitał (do 600,000,000 fr.) wychodzi za granicę Irlandyi bezpowrotnie, bez korzyści, gdyż ani jedna cząstka tej summy nie przyczynia się do poprawy gruntów, do wzrostu fabryk lub poparcia handlu, coby miało miejsce, gdyby właściciele pozostawali w kraju. Na obronę właścicieli irlandzkich to tylko powiedzieć można, iż są oni poniekąd zmuszeni do podobnego postępowania, przez złą administracyję angielską, która ich zanadto obciąża podatkami. Ale to usunięcie się właścicieli od opłaty podatków tem zgubniejszem się staje dla drobnych dzierżawców, albowiem administracyja na nich stara się odwetować straty, poniesione w skutek emigracyi.
