Przejdź do zawartości

Encyklopedyja powszechna (1859)/Ałtyn-nor

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Gustaw Zieliński
Tytuł Encyklopedyja powszechna
Tom Tom I
Rozdział Ałtyn-nor
Wydawca S. Orgelbrand
Data wyd. 1859
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Ałtyn-nor, jezioro nazywane przez Zungarów i inne koczujące narody Ałtyn lub Ałtan-nor i Ałtan-kul (słowa nor i kul znaczą jezioro, Ałtyn czyli Ałtan znaczy złoto). Rossyjanie nazywają je Teleckiém, a niekiedy Ałtajskiem. Jezioro to na pewnej przestrzeni stanowi granicę pomiędzy guberniją tomską i jenissejską i dotyka okręgów bijskiego, minusinskiego i kuznieckiego, otoczone górami pokrytemi gęstym lasem, które noszą nazwisko Teleckich i Abakańskich i należą do systematu gór Ałtajskich. Długość jeziora nie jest dokładnie znajoma: podają ją na 80, 100, a nawet 126 werst, szerokość na 20: sądząc z dokładniejszych kart geograficznych, pierwsza nie przenosi 60 werst, druga 4 do 7 werst. Głębokość także niezmierzona, ale musi być znaczna, jak u wszystkich jezior Alpejskich natury, stanowiącycli głęboką miedzy górami rozpadlinę. Dno ma piasczyste i kamieniste. Obfitość ryb wielka. Główne wezbranie wody nie następuje na wiosnę, po rozpuszczeniu lodów, ale latem, kiedy tający śnieg w górach spada ze wszystkich stron potokami. W jezioro to, którego strona północna rzadko, a południowa nigdy nie zamarza, wpada wieloramienna rzeka Czułyszman, długości około 100 werst mająca. Z jeziora tego wypływa rzeka Bija, która połączywszy się później z Katunią, formuje rzekę Oby. Położenie jeziora geograficzne 52° szer. półn. 105° dług wschód. Kierunek jeziora z południa na północ. G. Z.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Gustaw Zieliński.