Encyklopedja Kościelna/Calendarii fratres

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Calendarii fratres. Bractwo to składało się ze świeckich i duchownych osób, zgromadzało się w domach brackich zwanych kalandami (Caland, Calandshof), nie koniecznie 1 dnia każdego miesiąca (calendae), jakby wnosić było można z nazwy bractwa, lecz tylko 2 lub 4 razy w rok. Najdawniejsza wiadomość o tém bractwie datuje z 1226 i tyczy kalandy w Ottbergu. Celem bractwa było utrzymanie chrześcjańskiego obyczaju i przyjaźni pomiędzy braćmi i kassy wspólnej na uroczysty pogrzeb i modlitwy za zmarłych. Przełożony bractwa nazywał się dziekanem, niekiedy proboszczem, rzadziej provisor generalis. Kalandy kwitnęły szczególnie w Niemczech północnych, opatrzone bogatemi fundacjami i przywilejami. W niektórych miastach bracia dzielili się na dwie kalandy: większą, szlachecką, i na mniejszą, plebejuszowską. Na zebraniach odbywały się wspólne uczty, które zczasem wyrodziły się w nadużycia. Ztąd przysłowie u Niemców: kalendować cały tydzień. Nadużycia sprowadziły upadek, a za reformacji zupełne zniesienie tych bractw, których majątek na skarb publiczny pozabierano. Cf. Feller, Oratio de fr. calendariis, Lpz. 1691; Blumberg, Ueber die C., Chemn. 1721; Ledebur w 4 t. Märkische Forschungen, Berl. 1850. N.