Encyklopedja Kościelna/Buchanan Jerzy

<<< Dane tekstu >>>
Tytuł	Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor	Michał Nowodworski
Data wyd.	1874
Druk	Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd.	Warszawa
Źródło	Skany na Commons
Indeks stron

›››

[4] Buchanan Jerzy, ur. w Kilkerne w Lutym 1506 r., um. 28 Wrz. 1582 r., wychowywał hrabiego de Murray, syna Jakóba V. Za napastowanie w pismach swoich Kościoła i duchowieństwa został uwięziony r. 1539; z więzienia uciekł do Francji i tam zostawał do r. 1547. Próbował w Portugalji zaszczepić reformę, lecz mu się nie wiodło; dostał się znowu na 2 lata do więzienia. R. 1551 wrócił do Francji, bawił w Paryżu aż do 1560 r. Wreszcie, korzystając z możności powrotu, udał się do Szkocji i brał udział w szerzeniu protestantyzmu. Kierował wychowaniem młodej księżniczki Marji Stuart, następnie został rektorem uniwersytetu w St. Andrews. Po upadku Marji Stuart, uczył jej syna Jakóba VI. Towarzyszył Murrayowi do Anglji, dla złożenia zeznań przeciwko Marji Stuart. Został członkiem rady i kanclerzem państwa. Um. w ubóstwie; miasto Edymburg pochowało go swoim kosztem. Anglicy wyrzucają mu pychę, mściwość i że rządził się zasadą: iż cel uświęca środki. Był on reformatorem na wzór Knoxa (ob.). Poezje łac. Buchanana były kiedyś cenione. Zostawił nadto: 1) De jure regni apud Scotos, 1580; 2) Rerum Scoticarum Historia, 1582; 3) De Maria, Regina Scotorum, totaque ejus contra regem conspiratione, 1571, nędzny pamflet, na który odpowiedział Belleforest 1572 r.; 4) Paraphrasis Psalmorum poetica, 1570 r. Kompletne dzieła Buchanana wyszły r. 1715 w 2 t. w Edymburgu; w Leydzie 1725 r. Cf. Dempster, De claris Scotis; Grotius, Epist. 5, 5; Baillet, Jugement de savants, t. VIII; Bayle, Dictionn.; Biographia Britannica. (Gams).