Encyklopedja Kościelna/Bonizon
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
| Redaktor | Michał Nowodworski |
| Data wyd. | 1873 |
| Druk | Czerwiński i Spółka |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Bonizon (Bonizo Sutriensis v. Placentinus), mylnie niekiedy pisany Deonitus, Bonitho, Bonisius), najprzód subdjakon w Placencji (1074), następnie (od r. 1078) biskup w Sutrium. Gorliwy zwolennik reform Grzegorza VII, używany był przez niego jako legat (w Lombardji i Toskanji 1078, 1081) do popierania dekretów przeciw świętokupstwu i inwestyturze. Więziony przez Henryka IV ces. (1082), wypędzony z biskupstwa swego przez stronnictwo Wiberta (antypapież Klemens III), po wielu innych prześladowaniach, obrany biskupem Placencji, przez 6 tylko miesięcy zasiadał na tej stolicy. Stronnicy Henryka IV znów go schwytali, wyłupili oczy i okrutnie zamordowali (1091). Pisma jego są: 1) Ad amicum libri IX, gdzie odpowiadając swemu przyjacielowi na pytania: dla czego P. Bóg pozwala, aby tak długo cierpiał Kościół? i czy wolno bić się w obronie wiary? przebiega w krótkości historję Kościoła aż do Grzegorza VII († 1085) włącznie. Szczególniej zasługuje na uwagę od księgi V. Trzy ostatnie księgi (VII—IX) poświęca żywotowi Grzegorza VII. Pisał to dzieło zaraz po śmierci tegoż Papieża, a przed obraniem Wiktora III (1086). Wydał je niedokładnie Oefele (w Scriptores rer. Boicar. t. II), lepiej Watterich (w Pontificum Romanorum Vitae, Lipsiae 1862, tom I) i Jaffe (w Biblioth. rer. German, t. II, zkąd przedruk Berolini, 1865 8-o). 2) Collectio Canonum, czyli Decretum, w 10 księgach (IV-a ma krótką historję Papieży), o czém ob. Ang. Mai, Nova PP. Biblioth. tom. VII pars III. 3) Libellus de Sacramentis (ap. Muratori, Antiquit. Ital. t. III) ma wiadomości liturgiczne i historyczne o Chrzcie, o Eucharystji, o soli i o trojakim oleju świętym. Zaginął 4) Liber in Hugonem schismaticum, gdzie były opisane pierwsze lata papieztwa Urbana II (od r. 1088). 5) Paradisus, vel Excerptum sententiarum mirifici Doctoris Augustini, ma być w rękopiśmie jeszcze. O życiu i pismach B’a krytyczną wiadomość ob. Watterich l. c.; Hennes (De fide qua Bonizonis libro ad Amicum tribuenda sit, Bonnae 1865) i Krüger (Bonizonis Lib. ad Am. num ea fide dignus sit etc., ibid. 1865) pisali przeciw wiarogodności B’a. X. W. K.
