Encyklopedja Kościelna/Bohomolec
<<< Dane tekstu >>> | |
Tytuł | Encyklopedja Kościelna (tom II) |
Redaktor | Michał Nowodworski |
Data wyd. | 1873 |
Druk | Czerwiński i Spółka |
Miejsce wyd. | Warszawa |
Źródło | Skany na Commons |
Indeks stron |
Bohomolec. I Franciszek, mówca, poeta i historyk; ur. 27 Stycz. 1720 r., do jezuitów wstąpił 24 Czerw. 1737, i przez długi czas był nauczycielem w szkołach jezuickich; zarządzał nadto drukarnią kolegjum warszaw. (1762—67). Położył wielkie zasługi w literaturze krajowej; um. 24 Marca 1784. On pierwszy pisał Komedje polskie (1750, 3 t. 8-o), kilkakrotnie przedrukowane (5-y raz w Warsz. 1772—75, 5 t.). Założył pismo perjodyczne Monitor (1766). Wydał w polskim przekładzie Kroniki: Bielskiego (ze swoją kontynuacją aż do Augusta III), Stryjkowskiego, Kromera i Gwagnina (p. t. Zbiór dziejopisów polskich, w 4 t. zawarty, wyd. ks. Fr. Bohomolca, Warsz. druk. Soc. J. 1764—68), wraz z Historją państwa Rossyj. przez Lacomb’a (Zbiór dziejopisów t. II). Tłumaczył relacje missjonarzy z innych części świata (Listy różne ku chwalebnej ciekawości i chrześcjańskiemu zbudowaniu służące, z Azji, Afryki i Ameryki, niegdyś od missjonarzów Soc. J. w rozmaitych językach pisane, teraz dla pragnących wiedzieć o pomnożeniu wiary naszej w tamtych krajach, jako też i obyczajach onych narodów, po polsku przełożone przez jednego Zakonnika Soc. J. Warsz. 1767, 4-o); Stanisława Lubomirskiego księgi moralne, polityczne i pobożne, z łac. (Warsz. 1771). Napisał Żywot y śmierć Jana Tarnowskiego, kancl. i hetm. w. kor. (Warsz. 1755); Życie Jana Zamoyskiego, kancl. i hetm. w. kor. (Warsz. 1775), Życie Jerzego Ossolińskiego, kancl. w. kor. (Warsz. 1772. 2 t.), oprócz kilkunastu innych dzieł belletrystycznych oryginalnych lub tłumaczonych. Życiorys Fr. B’a, ob. Roczniki warsz. tow. przyj. nauk. r. 1817. s. 136... (De Backer, Bihlioth. d. écriv. d. l. comp. de J. 2e ed.). — 2 Jan, młodszy brat Franciszka, ur. 27 Stycz. 1724, wstąpił do jezuitów 1739 r.; podczas supressji tego zakonu wykładał teologję w kolegjum jez. w Warszawie; później był proboszczem w Skaryszewie i na Pradze pod Warszawą. Dla ubogich i uczącej się młodzieży miłosierny, majątek swój cały na dobroczynne obrócił zapisy. Gromienie z kazalnicy ówczesnej niewiary ściągnęło na niego oburzenie i nędzne groźby propagandystów wolterjanizmu. Znękany na duchu, zakończył życie u bonifratrów d. 17 Lutego 1795 r. Pisma jego są: Odpowiedz na zarzuty względem przeznaczenia Boskiego (Warsz. 1766); Prognostyk zły czyli dobry komety r. 1769 i 1770 (Warsz. 1770); Djabeł w swojej postaci, z okazji pytania: jeśli są upiory? ukazany (Warsz. 1772 1 t. 8-o; tam. 1775, 2 t.; tam. 1776 i 1779); Responsio ad censuram libri de natura et potestate daemonis (Varsov. 1775); Przydatek do książki: Djabeł w swojej postaci, o Objawieniu się duchów (tam. 1777 8-o). De Backer op. c. X. W. K.