Encyklopedja Kościelna/Binacja

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom II)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Binacja, (z łacińskiego binus, podwójny), odprawianie dwóch Mszy przez tegoż kapłana w dniu jednym. Kapłan, mający na to pozwolenie papiezkie albo biskupie z delegacji, postępuje sobie tu, jak przy trzech Mszach w dzień Narodzenia Bożego. Jeżeli w tym samym kościele obiedwie Msze odprawia, dla dogodzenia pobożności osobom, w różnej porze Mszy słuchać chcącym, powinien koniecznie za pierwszym i drugim razem tego samego kielicha używać; gdy zaś Mszę jednę odprawia w jednym kościele, a z drugą jedzie daleko; jeżeli może, kielich użyty do pierwszej powinien wziąść z sobą; jeżeli trudno, może drugiego użyć. Tak zawyrokowała S. R. C., a dekret jej zaaprobowany d. 11 Marca 1858 r. Właściwie tylko wtenczas daje się kapłanom pozwolenie binacji, gdy w różnych kościołach dwie Msze potrzeba odprawić we święta, a nie masz ktoby je odprawił. U nas pod tym względem w wiekach średnich wielkie musiały być nadużycia, gdy ex Antiquis (w Konstyt. synod. Wężyka str. 224) czytamy, że księża, przez chciwość, w różnych kościołach po kilka Mszy w jednym dniu odprawiali, i w jednym a tymże kościele, przenosząc się z ołtarza na ołtarz, Mszę kawałkami czytali, albo też po dwie i kilka razem śpiewali. Zakazano tedy surowo powyższą konstytucją binacji; dopiero Leon X, przez bullę „Sacrosanctae“ (jeśli ta autentyczna?) 1515 r., dozwolił jednemu kapłanowi w dniu jednym, lecz w dwóch opuszczonych, a przez biskupa pod zarząd jednego oddanych kościołach, dwie Msze w niektóre święta odprawiać (l. c. str. 323). Rządcy djecezji w gracjach po dziś dzień zwykle władzę pozwalania binacji dostają; chwalebnym jednak obyczajem, od kilku wieków, nigdy pono z takowej łaski nie korzystano. W kościele też wschodnim pod żadnym pozorem nigdy tego nie robiono; nawet na ołtarzu, na którym już dnia tego Msza odprawiona, drudzy odprawiać nie zwykli. W niektórych kościołach Hiszpanji mają pozwolenie dwie i trzy Msze w dzień zaduszny odprawiać; ale krom za jednę, za inne stypendjum brać nie wolno. Nie wolno też, nawet mającym pozwolenie binacji, dwóch liturgji w Wielki Piątek odprawiać, bo po odprawieniu jednej liturgji, już nie są naczczo. Mający pozwolenie binacji, w dzień Bożego Narodzenia sześciu mszy odprawiać nie może.