Encyklopedja Kościelna/Bertyn święty

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom II)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Bertyn święty (5 Lut. v. 5 Wrz.), Bertinus; pochodził z okolic Konstancji, w Szwajcarji, ur. w ostatnich latach VI w. Za przykładem swego krewnego Audomara, pospolicie zwanego Saint-Omer, poświęcił się Panu Bogu, z dwoma swymi przyjaciółmi: Mommolenusem i Bertramem, w klasztorze benedyktyńskim Luxeuil, założonym w Burgundji przez św. Kolumbana. Wkrótce mężowie ci nauką i cnotą stali się ozdobą klasztoru. Gdy ok. 637 r. Audomar został biskupem w Terouenne, albo Tarvanne, w Artois, opat klasztoru luxeuilskiego, św. Walbert, jako pomocników do prac apostolskich posłał nowemu biskupowi r. 639: św. Bertyna, Mommolina i Bertrama. Trzej mężowie apostolscy nawracali pogan i wkrótce cała okolica stała się chrześcjańską. Adrowald, bogaty pan, nawrócony przez St-Omera, podarował mu jedną ze swych posiadłości, zwaną Sithiu albo Sitdiu, czyli dzisiejsze miasto Saint-Omer. W tém miejscu św. Bertyn z towarzyszami zbudował klasztor na wzgórzu, jakie im z niewielkim kawałkiem ziemi darował St-Omer. Przełożeństwo klasztoru, wbrew woli St-0mera, objął św. Mommolin, i jego to nazwę ten klasztor na później zatrzymał. Liczba zakonników z dniem każdym rosła, tak, że wkrótce zabrakło miejsca na ich pomieszczenie. To zmusiło do zbudowania, w odległości jednej mili, nowego klasztoru, i tego pierwszym przełożonym był św. Mommolin, lecz gdy ten r. 659 został biskupem w Noyon, św. Bertyn objął przełożeństwo. Pod jego kierunkiem klasztor ten doszedł do wielkiej świetności. Surowość życia panowała w nim nader wielka. Zakonników było tam do 150. Wydał ten klasztor wielu świętych (kronikarze liczą ich 22 do 25), wykształcił wielu biskupów, wielu możnych obrało go sobie za miejsce spoczynku; ostatni z Merowingów, Childeryk, tu właśnie swego żywota dokonał. Za życia św. Bertyna, w pobliżu zbudowany został klasztor benedyktynek. Liczne darowizny i zapisy zbogacały zakon. Między innemi Heremar darował swą ziemię, czyli posiadłość Worimholt, we Flandrji, gdzie powstało głośne później opactwo, zwane Górą św. Winnocka. Św. Bertyn doszedłszy bardzo późnego wieku i nie czując się zdolnym do kierowania klasztorem, złożył przełożeństwo, zostawiając po sobie przełożonym dobrego zakonnika Rigoberta, r. 700. Sam zaś zamknął się w małej pustelni, przy cmentarzu grzebalnym zakonników, gdzie dni i noce przepędzał na modlitwie. Um. w 112 roku swego życia. Jego śmierć, według obrachunku Stiltinga (Bolland. Acta SS. 5 Septemb. Comm. praev.), nastąpiła 9 Września 709 r. Policzony został w poczet świętych. Żywot jego z różnych dawniejszych źródeł zebrał Folcardus Sithivensis (z klasztoru Sithiu), żyjący w XI wieku, i znajduje się ap. Bolland. l. c., ap. Mabillon, Acta SS. ord. S. Bened. saec. III pars I. (Seiters).K. R.