Encyklopedia Muzyczna PWM/Radziwiłł Maciej
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Encyklopedia Muzyczna PWM |
| Wydawca | Polskie Wydawnictwo Muzyczna |
| Data wyd. | 1979-2012 |
| Miejsce wyd. | Kraków |
| Źródło | Skany na Commons |
| Indeks stron | |
Radziwiłł Maciej, książę, *ok. 1750 Szydłowiec, †1800 Nieśwież, od 1788 kasztelan lit., pol. kompozytor i librecista. Znane są 2 libretta R. napisane w Nieświeżu, w okresie rozkwitu teatru dworskiego po 1780 na skutek sprowadzenia przez ks. Karola R. (zw. Panie Kochanku) aktorów i muzyków (J.D. Holland, V. Nicollini), założenia szkoły muz.-balet., której uczniowie rekrutowali się z miejscowej ludności, oraz zespołu balet. (kier. przez Pettinatiego i Łojkę). R. napisał libretto (rkp. zach. w BN) do opery Agatka, czyli Przyjazd pana, wyst. 1784 podczas wizyty króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (muzyka J.D. Hollanda lub A. Danesiego) oraz do własnej 3-akt. opery Wójt osady albiańskiej, reprezentującej nurt komedii muz. o tematyce chłopskiej, wyst. w 1786 w letniej rezydencji Radziwiłłów w Albie k. Nieświeża. Libr. do Agatki (jedynej zach. w całości opery skomponowanej dla scen magnackich) ma charakter sielankowy: na tle wątku miłosnego poruszane są sprawy społ. (relacja dobry pan — poddani). Tekst wyróżnia się wśród in. librett z tego okresu, gdyż jest w całości wierszowany, zarówno w partiach śpiewanych (przewaga 8-zgłoskowca), jak i mówionych (przewaga 13-zgłoskowca). Autor sprawnie posługuje się środkami dramaturgicznymi (m.in. lapidarność dialogów), wprowadzając wielowątkową akcję z elementami kom. (rubaszny humor Walentego) oraz zróżnicowany język (postacie z ludu mazurzą, np. sentymentalno-sielankowa piosenka Agatki Biedne ptasęta, biedne pisklęta).
Po przeniesieniu się do Wilna (1788) R. komponował utwory ork., kam. i fortepianowe, w tym 3-cz. Divertimento D-dur o rozbudowanej obsadzie instr. (fg., rogi), 3-cz. Serenadę B-dur w stylu wczesnoklas., polonezy ork., m.in. La chasse (z kl. i rogami myśliwskimi) o charakterze programowo-ilustracyjnym (gonitwa, szczekanie psów, strzały).
Dodatkowe informacje o autorach i źródle znajdują się na stronie dyskusji.