Deklaracja o dobrym sąsiedztwie, wzajemnym zrozumieniu i współpracy między Rzeczypospolitą Polską i Republiką Białoruś
Deklaracja o dobrym sąsiedztwie, wzajemnym zrozumieniu i współpracy między Rzeczypospolitą Polską i Republiką Białoruś z 10 października 1991 r. |
Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś
- kierując się zasadami Karty Narodów Zjednoczonych,
- uwzględniając postanowienia Aktu Końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie i następnych dokumentów tej Konferencji, w szczególności Paryskiej Karty Nowej Europy,
- zakładając zasadę prymatu prawa w stosunkach międzynarodowych,
- biorąc pod uwagę znaczenie stosunków polsko-białoruskich dla umocnienia zaufania i współpracy w regionie i na całym kontynencie,
- wykazując poczucie odpowiedzialności za pokój i bezpieczeństwo w demokratycznej, wolnej i szanującej prawa człowieka Europie,
- biorąc pod uwagę, że Polska i Białoruś mają w dużej mierze wspólną historię, której najlepszą tradycją jest współistnienie i wzajemne wzbogacanie kultur,
- uwzględniając również etniczną i kulturową bliskość narodów polskiego i białoruskiego,
- pamiętając o tragedii narodów polskiego i białoruskiego podczas II wojny światowej i szanując świętą pamięć o jej ofiarach,
- dążąc do umocnienia podstaw dobrosąsiedzkiego współistnienia i współpracy między Rzeczpospolitą Polską i Republiką Białoruś, a także do rozwoju wzajemnego zrozumienia między narodami polskim i białoruskim, oświadczają co następuje:
1. Wzajemne stosunki Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Białoruś opierają się na zasadach równoprawności, szacunku dla suwerenności i terytorialnej integralności obu państw, nieingerencji w sprawy wewnętrzne, swobody wyboru systemu społeczno-politycznego, dobrego sąsiedztwa, wzajemnego zrozumienia i wzajemnie korzystnej współpracy.
2. Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś nie mają w stosunku do siebie żadnych roszczeń terytorialnych i nie będą wysuwać takich roszczeń w przyszłości. Granica istniejąca między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Białoruś ustanowiona na podstawie „Umowy między Rzeczypospolitą Polską i Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o polsko-radzieckiej granicy państwowej” z dnia 16 sierpnia 1945 roku nie może być zmieniona teraz ani w przyszłości. Granica między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Białoruś jest ważnym czynnikiem pokojowego uregulowania w Europie.
3. Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś uznaje etniczną, kulturową i językową tożsamość mniejszości narodowych oraz prawo osób, należących do mniejszości narodowych, do swobodnego wyrażania tej tożsamości bez jakiejkolwiek dyskryminacji w warunkach pełnej równości wobec prawa. Oba państwa będą podejmować działania konieczne dla poprawy położenia mniejszości narodowych: polskiej na Białorusi i białoruskiej w Polsce, głównie poprzez stworzenie im możliwości swobodnego rozwoju kultury, języka, wykonywania obrzędów religijnych, a także stworzenie warunków wszechstronnego rozwoju społeczno-ekonomicznego.
Obydwa państwa wyrażają nadzieję, że mniejszości te będą odgrywać ważną rolę w zbliżaniu narodów polskiego i białoruskiego.
Rzeczpospolita Polska zapewni ochronę zabytków białoruskiej historii i kultury w Polsce.
Republika Białoruś zapewni ochronę zabytków polskiej historii i kultury na Białorusi.
4. Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś będą rozwijać wszechstronną współpracę kulturalną, współpracę w dziedzinie przestrzegania prawa, rozwiązywania problemów humanitarnych, a także popierać wzajemne kontakty obywateli obu państw. W tym celu oba państwa stworzą niezbędne warunki dla rozwoju bezpośrednich więzi pomiędzy organami samorządu terytorialnego i administracji państwowej, instytucjami naukowym i i kulturalnymi, organizacjami społecznymi i politycznymi, związkami wyznaniowymi, twórczymi i zawodowymi, a także dla łączenia rodzin i innych kontaktów międzyludzkich.
Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś dostrzegają konieczność opracowania podstaw prawnych dla szerokiej współpracy kulturalnej i humanitarnej.
Ze względu na szczególną rolę młodego pokolenia w umacnianiu wzajemnych stosunków, wzajemnego zrozumienia i zbliżenia narodów obu państw Rządy Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Białoruś przystąpią do opracowania porozumienia o współpracy w dziedzinie wymiany młodzieży.
W celu wzajemnej popularyzacji swoich osiągnięć kulturalnych i naukowych Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś rozpoczną opracowywanie odpowiedniego porozumienia międzyrządowego o utworzeniu ośrodków kulturalno-naukowych, odpowiednio, polskiego - w Mińsku i białoruskiego - w Warszawie.
5. Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś zamierzają aktywizować współpracę w dziedzinie ekonomicznej. W szczególności będą sprzyjać tworzeniu dogodnych warunków dla rozwoju nowoczesnych form wymiany handlowej, a także współpracy naukowo-technicznej na zasadzie wzajemnych korzyści.
Oba państwa przystąpią do przygotowania podstaw prawnych dla rozwoju wzajemnie korzystnej dwustronnej współpracy ekonomicznej.
Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś będą sprzyjać bezpośredniej współpracy poszczególnych przedsiębiorstw oraz rozwoju kontaktów przygranicznych.
6. Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś będę ściśle współpracować w dziedzinie ochrony środowiska i racjonalnego wykorzystania zasobów naturalnych dla zapewnienia wzajemnego bezpieczeństwa ekologicznego i zapobiegania zanieczyszczeniom o transgranicznych następstwach, a także zmniejszania i likwidacji ich skutków. W tym celu Rządy obu państw będą wymieniać odpowiednie informacje oraz przeprowadzać między sobą okresowe konsultacje.
Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś są zgodne w ocenie skali katastrofy w Czarnobylskiej Elektrowni Atomowej i uważają, że dla minimalizacji jej następstw konieczne są wysiłki całej społeczności międzynarodowej, w tym także odpowiednie działania ze strony Organizacji Narodów Zjednoczonych.
7. Rzeczpospolita Polska i Republika Białoruś rozważa zagadnienia nawiązania stosunków dyplomatycznych i konsularnych, a także będą przeprowadzać konsultacje we wszystkich kwestiach dotyczących ich stosunków dwustronnych. Oba państwa będą współdziałać na arenie międzynarodowej i konsultować się w zagadnieniach międzynarodowych, będących przedmiotem zainteresowania obu stron.
Prezes Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej
Przewodniczący Rady Ministrów Republiki Białoruś